Ondernemers en huwelijkse voorwaarden: een mislukt huwelijk?

Finaal verrekenbeding

In de meeste huwelijkse voorwaarden is een zogenaamd finaal of periodiek verrekenbeding opgenomen. Een finaal verrekenbeding wil zeggen dat echtgenoten met elkaar afspreken dat zij aan het einde van het huwelijk met elkaar afrekenen alsof zij in gemeenschap van goederen zijn gehuwd. Naar de buitenwereld toe zijn zij in koude uitsluiting gehuwd, maar onderling hebben ze afgesproken de waarde van alle bezittingen en schulden 50/50 te delen. Daar valt de waarde van de onderneming dus ook gewoon onder.

Periodiek verrekenbeding

Bij een periodieke verrekenbeding hebben echtgenoten afgesproken aan het eind van elk jaar met elkaar te verrekenen wat zij dat jaar hebben gespaard van hun inkomen, met andere woorden, wat niet is uitgegeven aan de huishouding. Bijna geen enkel echtpaar doet dit. Het is ook weinig aantrekkelijk om onder het genot van een oliebol verrekenvorderingen te gaan vaststellen. Als dat tijdens het huwelijk niet is gebeurd, moet het alsnog achteraf bij echtscheiding. Dat is een enorm gepuzzel. Het kan er soms op neerkomen dat de waarde van het vermogen, en dus ook van de onderneming, nog steeds bij helfte moet worden gedeeld, zeker als de onderneming niet is uitgesloten van de verrekenplicht. In oude huwelijkse voorwaarden gebeurde dit meestal niet.

Tegenwoordig wordt daar bij het opstellen van de huwelijkse voorwaarden meer aandacht aan besteed. Probleem is echter dat aanstaande bruidsparen in een roze wolk verkeren en weinig zin hebben om zich te bekommeren om de formulering van hun huwelijkse voorwaarden. Wat de notaris zegt, gaat het ene oor in en het andere uit. Mijn advies aan ondernemers luidt om toch wat beter op te letten. Een wijziging van huwelijkse voorwaarden tijdens het huwelijk kan nog wel, maar breng dat maar eens ter sprake….

Winst is niet te compenseren met verlies

Een uitspraak van Hof Amsterdam die recentelijk is gepubliceerd is typerend voor de uitwerking van het periodiek verrekenbeding bij ondernemers. Partijen hebben huwelijkse voorwaarden met een periodiek verrekenbeding. Zij gaan scheiden. De man drijft een onderneming. De vrouw stelt dat de winst telkens in de onderneming is geïnvesteerd terwijl deze eigenlijk elk jaar verrekend had moeten worden. Dit moet dus alsnog gebeuren. De winsten in sommige jaren zijn echter gebruikt om verliezen in andere jaren te dekken. Per saldo is er tijdens het huwelijk een verlies geleden. Het hof oordeelt dat geen verliesverrekening plaatsvindt. In de goede jaren moet het positieve saldo met de vrouw verrekend worden (en als dat niet is gebeurd, moet dat bij de echtscheiding alsnog gebeuren) en in de slechte jaren komt het verlies uitsluitend voor rekening van de man. Deze ondernemer had dus nog beter in gemeenschap getrouwd kunnen zijn!

Daar waar ondernemers het zakelijk vaak allemaal perfect geregeld hebben, is dat privé niet het geval. Ondernemers zijn soms naïef. Daarom raad ik ondernemers met trouwplannen aan zich net zo goed te laten voorlichten over de huwelijkse voorwaarden als over de locatie van de trouwdag, om onaangename verrassingen bij echtscheiding te voorkomen.