Faux-pas Van Basten niet verwonderlijk

Over acht dagen verschijnt Van Bastens autobiografie met de onderkop ’Rauwe eerlijke openhartige autobiografie van Marco van Basten’. Als er geen inlegvel komt, zal schrijver Edwin Schoon voor de tweede druk een extra hoofdstuk moeten schrijven. Terecht vielen velen over Van Basten heen na zijn uitspraak. Juist in het weekeinde dat in het prof- en amateurvoetbal een minuut niet wordt gespeeld om aandacht te vragen voor het bestrijden van racisme in de sport. Wat gaat er in iemands brein om als hij ’slecht Duits’, Hans Kraay jr. en/of Frank Wormuth associeert met ’Sieg Heil’? Op de achterflap van ’BASTA’ wordt Van Basten als volgt getypeerd: intelligent, analytisch sterk, welbespraakt, maar uiterlijk onbewogen, wellicht zelfs emotieloos. Zonder het woordje ’wellicht’ is dit een gevaarlijke cocktail van eigenschappen. In het licht van de hem toegedichte eigenschappen is Van Bastens ’Sieg Heil’ niet eens verwonderlijk en zal het evenmin z’n laatste ongepaste uitlating zijn. Hij verontschuldigde zich snel bij Wormuth en de kijker. „Ik zei iets wat later door veel mensen is opgepikt. Het was niet de bedoeling mensen te choqueren. Iedereen schiet weleens mis.” Maar Van Basten zocht de schuld niet bij zichzelf. Vertelde niet dat hij oliedom was geweest en waar z’n ’spraakschwalbe’ vandaan kwam. En dat Van Basten er nog even lachend aan toevoegde: „Het was meer om het Duits van Hans (Kraay jr.) uit te leggen”’, maakte de excuses niet geloofwaardiger. Twee weken geleden noemde Van Basten ADO Den Haag-spits Michiel Kramer nog een ’patiënt’ vanwege zijn gedrag op het veld in de wedstrijd tegen Fortuna Sittard. De grote voetballer en goede voetbalanalist komt met veel weg en het ’Sieg Heil’ zal ongetwijfeld geen consequenties hebben, maar Van Basten en Kramer, wat scheelt het? Al eerder viel te constateren dat hij empathisch vermogen ontbeert en zijn sociale antenne structureel verkeerd staat afgesteld. Hij vond het onzin dat Ruud Gullit Nelson Mandela prees, vond het normaal dat zijn vrouw zijn voetbaltas droeg en dacht dertig jaar geleden dat het minimumloon 4500 euro bedroeg. Van Basten diende ruim twee jaar lang als trekpop van FIFA-president Gianni Infantino. Tijdens het WK 2018 ging Van Basten als FIFA-afgevaardigde op visite bij de Russische president Vladimir Poetin en liet zich door deze totalitair gekozen leider misbruiken als propagandamateriaal. Om na deze audiëntie op zijn Instagram-account een foto al handenschuddend met Poetin te posten met de tekst: ’Het was een eer om de Russische president, mr. Vladimir Poetin te ontmoeten’. Een foto die even later snel werd ingewisseld door een neutrale foto met heel het gezelschap. Terwijl diezelfde Poetin in 2018 en in 2019 nog steeds verhindert dat de daders van het neerschieten van de MH17 in 2014, waarbij 298 mensen het leven verloren onder wie 193 met de Nederlandse nationaliteit, worden berecht. Later daarmee geconfronteerd toonde Van Basten geen spoor van berouw over zijn ontmoeting met Poetin en verschool zich achter z’n FIFA-badge. Zal hij dat ook in zijn autobiografie ’BASTA’ blijven doen? Hij kondigt aan niemand te sparen, zichzelf al helemaal niet. Het valt te hopen dat hij zich verontschuldigt richting de nabestaanden van de MH17-ramp. Voor zijn ’Sieg Heil’ volstaat zo kort voor publicatie van ’BASTA’ een inlegvel. Daar zal Lebowski als uitgever van de autobiografie niet moeilijk over doen. Bestseller De theorie van complotdenkers dat Van Basten bewust ’Sieg Heil’ heeft gezegd om aandacht te genereren voor zijn boek gaat er niet in. Met alle publiciteit rond Van Bastens faux-pas – ook negatieve publiciteit verkoopt – wordt de autobiografie op voorhand wel een bestseller.