Wereldburger Verbeek was eindelijk thuis

Zijn loopbaan bracht hem langs wereldsteden als Tokio, Seoel en Sydney. Nu is wereldburger Pim Verbeek weer thuis. Voorgoed, verzekert hij. Afgelopen week trad hij als lid technische zaken toe tot het bestuur van zijn cluppie Sparta, een week nadat hij zijn pensioen als trainer had aangekondigd als afzwaaiend bondscoach van Oman. Verbeek (62) vertelt uitvoerig over de decennia waarin hij zich in allerlei functies door de voetbalwereld bewoog. Een flink deel daarvan als de man die drie grote bondscoaches van dichtbij meemaakte: Bert van Marwijk, Guus Hiddink en Dick Advocaat. Hij dacht alles wel zo’n beetje te hebben gezien, toen hij zichzelf als 62-jarige bondscoach van Oman terugvond in een plaatselijke sisha-bar. Bijna verblind door het licht dat naar binnen viel door de LED-boarding langs de snelweg, was dat de enige plek waar voetbalwedstrijden van niveau werden uitgezonden. En dan ook nog eens om twaalf uur ’s nachts. „Zat ik daar tussen al die aan een waterpijp lurkende Omani’s, op een klein schermpje te kijken”, vertelt Pim Verbeek. „Kwam ik terug in mijn prachtige hotelkamer, met kleren aan die verschrikkelijk stonken. Ik dacht: wat doe ik hier in vredesnaam nog? Op een gegeven moment voel je je eenzaam. Het is mooi geweest, mijn trainerscarrière zit erop. Tijd om terug te gaan naar mijn familie. Ik vind het geweldig dat ik nu weer gewoon Chelsea - Manchester City kan zien en geniet van de Champions League.” Hij leverde zijn nog anderhalf jaar doorlopende contract in bij het land waarmee hij de Golf Cup won en vorige maand voor het eerst in de historie de volgende ronde van de Azië Cup bereikte. Daarin werd Oman uitgeschakeld door Iran. Het was het slot van de carrière die hij wilde, na een slopende ziekte in 2015, toen Verbeek na een stamceltransplantatie uiteindelijk schoon werd verklaard van kanker. „Zo, door die ziekte, wilde ik niet eindigen”, zegt Verbeek. Na decennia in het verre buitenland, met enkele tussenpauzes, is het tijd om fulltime echtgenoot, vader én opa te zijn. De man die als gymnastiekleraar op parttime-basis begon bij De Graafschap, is voor veel mensen voor altijd die trainer van Feyenoord uit de turbulente periode 1989-’91. In bijna een half leven dat daarop volgde, was hij de rechterhand van grote bondscoaches als Guus Hiddink en Dick Advocaat. Hij stond aan de wieg van de trainerscarrière van Bert van Marwijk, die als bondscoach de WK-finale van 2010 haalde. Verbeek tekende na zijn tijd in Groningen in 1994 voor drie jaar bij Fortuna Sittard om te saneren, op te bouwen en oogsten, zoals hij het zelf noemt. Hij werd kampioen, promoveerde naar de Eredivisie en werd in zijn tweede jaar gelijktijdig technisch directeur. Toen was daar ineens een vier jaar oudere cursist Coach Betaald Voetbal: Bert van Marwijk. „Bert hoefde maar één dag in de week mee te lopen, maar was er heel vaak. In mijn derde jaar dacht ik al snel dat het alles bij elkaar wel eens lastig zou kunnen worden. Bert was trainer van Meerssen en vrij. Hij wilde heel graag, was oud-prof, kende de spelers en zij kenden hem. Bert is een persoonlijkheid. Hij heeft charisma, kan het allemaal goed vertellen en zijn trainingen waren allemaal goed georganiseerd. Kortom: een vakman. Hij kon ook naar MVV, maar je moet een beetje geluk hebben in je carrière. Bert had het geluk dat ik eruit stapte en hij was mijn geluk. Hij was voor mij dé man voor Fortuna en deed het voortreffelijk. Hij werd zevende en haalde het jaar daarop de bekerfinale.” Waar de carrière van de clubtrainer Van Marwijk was geboren, daar vertrok Verbeek naar de Japanse tweede J-League. Het gezin, dat gedurende zijn hele carrière alleen meeverhuisde naar Sittard, bleef in Limburg. „Mijn vrouw was mee geweest naar Tokio en begreep volledig dat ik dit wilde”, zegt Rotterdammer Verbeek, intussen gesetteld aan het Amsterdamse IJ. Guus Hiddink In de Japanse hoofdstad opende een ontmoeting met Guus Hiddink, toenmalig hoofdtrainer van Real Madrid, de deur naar één van de mooiste voetbalsprookjes van deze eeuw. „Guus ging naar Zuid-Korea en wilde mij erbij hebben. Als ik het kon volhouden in Japan, moet dat ook in Korea kunnen, zal hij hebben gedacht. Daar stonden we dan ineens langs het trainingsveld in Pusan, bij -15 graden. We wilden gaan opbouwen van achteruit, met vier verdedigers. Waren ze helemaal niet gewend. Mister five zero, werd Guus genoemd, omdat we een paar keer met 5-0 verloren. We gingen terug naar 3-4-3, zo is Guus dan ook wel weer. Drie slopers, met twee middenvelders ervoor, twee lopers aan de zijkanten en die drie voorin: doe maar wat. Die groep was ongelooflijk, niet te houden.” „Op een gegeven moment haalden we Raymond Verheijen erbij”, vertelt Verbeek over de inspanningsfysioloog, die absoluut niet wil zien dat spelers fysiek over de kling worden gejaagd. „Hij stond langs de kant te kijken en zei: dit heb ik nog nooit gezien, zo fit zijn die spelers. Wat doe ik hier eigenlijk? En Guus ging he-le-maal over de rooie met die gasten. Na drie keer tien minuten sprinten riep Verheijen: ’dit kan helemaal niet! Two more times!’, riep Guus erachteraan. En daar gingen ze gewoon weer. Je had Verheijen moeten zien. Geen zorgen, Guus doet dat gewoon op gevoel, zei ik. Ik denk dat Raymond daar enorm veel van heeft geleerd. Een absolute vakman, maar het is niet alleen zoals het in het boek staat.” De in het rood en wit gestoken Koreaanse tornado’s stuurden Italië na verlenging naar huis en haalden de halve finale van het WK tegen Duitsland. Die werd met 1-0 verloren. „Guus was fantastisch, een toptrainer met perfecte intuïtie. Ik vroeg hem op de bank wel eens: wat doe jij nou? Met veel risico ging dat. Ik heb hem zelden of nooit een defensieve wissel zien toepassen. Hij wordt wel eens Guus Geluk genoemd, maar het is geen geluk. Hij heeft gewoon het gevoel, waardoor het allemaal niet zo moeilijk lijkt. Of ik het nooit erg vond om tweede viool te spelen? Ik kon naar het WK met Guus Hiddink in Zuid-Korea. Met mijn eenvoudige achtergrond als trainer, als voetballer heel snel afgekeurd, wie ben ik dan? Als ik alleen meeging om de pionnen neer te zetten was het anders. Guus gaf me heel veel vrijheid.” In 2004 kwam Verbeek voor het eerst in aanraking met Dick Advocaat. „Na het EK ging hij naar Borussia Mönchengladbach en ik woonde praktisch om de hoek. Hij had iemand nodig die ook de controle kon houden als hij er eens niet was. Schitterend, als Pim Verbeek zou ik nooit trainer worden in de Bundesliga. Maar het ging niet goed. Op een gegeven moment stonden we 2-1 voor bij Bayern München in het Olympia Stadion. Dick had Craig Moore meegenomen van Glasgow Rangers. Goede speler, aardige gozer. Vlak voor tijd geeft-ie me er toch één een doodschop bij de cornervlag. Rood en 3-2 verlies.” „De week erna tegen FSV Mainz, Jürgen Klopp als trainer. We staan wederom voor. In de 93e minuut wordt het gelijk. Daar ging-ie, Klopp. Over dat veld heen, armen in de lucht naar die supporters, je kent het wel. Je kunt wel raden wat Dick daarvan dacht. Een week later gebeurt hetzelfde, dat was voor Dick de druppel. ’Pim, het is me nog nooit gebeurd, maar ik krijg het niet op de rails. Het is voor de club beter dat ik vertrek. Ik zit morgen om half acht met het bestuur.’ Dus ik ging mee. Dick staat bekend als geldwolf, maar zei dat hij over de resterende twee jaar zijn salaris niet hoefde te hebben. Ik zei als geintje: Dick, dat kun jij wel zeggen, maar ik moet nog twintig jaar. Het hele gesprek niets gehoord. Tot hij aan het einde zegt: oh ja, mijn assistent, daar voel ik me verantwoordelijk voor. Jullie betalen hem mijn contract uit. En dat was een heel fors contract. Had Dick heel netjes voor me geregeld.” „Later belde Dick op. We gaan naar de Verenigde Arabische Emiraten, ik heb het voor jou al geregeld. Ik zeg: Dick dat moet je niet doen, als vakidioot. Je bent veel te professioneel voor dat niveau. Regel dan in ieder geval dat je weg kunt bij een andere kans. Het liep als een trein, Dick werd in no-time razend populair. Binnen een paar weken kon hij naar Zuid-Korea. Als we het die sjeiks hadden verteld, waren we daar nooit het land uitgekomen. Dat kan ik je op een briefje geven. Ze hebben allemaal geld, maar het draait daar om status. Voor hen zou het enorm gezichtsverlies betekenen. We zeiden niets, zetten de auto’s voor het hotel, sleutels erin, brief erbij. We vluchtten naar het vliegveld. Ons salaris betaalden we terug. De voorzitter werd wekenlang compleet afgebrand in de media. Hoe kun je iemand met zo’n status nou zo’n contract geven?” Ook in Zuid-Korea werd Advocaat op handen gedragen. „Het ging zelfs zo ver dat hij werd gevraagd om te presenteren bij een concert van een popband. Werd Dick dat podium opgeroepen voor 50.000 man, die mensen compleet uit hun dak. Toen Dick naar Zenit Sint-Petersburg ging, vroeg hij me mee. Ik houd niet van kou. Liet hij een videoband zien waarop het sneeuwde... Toen zei ik dat het tijd was om weer eens op eigen benen te staan. Ik werd gevraagd om het van hem over te nemen bij Zuid-Korea en ik denk dat Dick daar ook een rolletje in heeft gespeeld.” Verbeek werd vervolgens opvolger van Hiddink als bondscoach van Australië. „Als je me vraagt naar de mooiste periode als trainer, dan is het Australië geweest. Iedereen heeft daar wel een bepaald gevoel bij. Na een bizarre tijd bij Zuid-Korea dacht ik dat het nooit meer beter kon. Dat werd het wel. Dat komt ook door de band met spelers als Tim Cahill, Harry Kewell en Mark Schwarzer. Waar je met de Koreanen moeilijkheden had met de taal, daar ging dit allemaal veel gemakkelijker. Dat gaf iets extra’s. Vanaf 2007 doorliepen we de hele kwalificatiereeks en haalden we het WK van 2010.” Verbeek ging nog vier jaar als technisch directeur aan de slag bij Marokko, keerde na z’n ziekte kortstondig terug bij Sparta als td en vertrok voor twee jaar naar Oman. Hij is nu definitief terug. „Als je thuiskomt na de toernooien met Zuid-Korea en Australië, dan zie je de familie geweldig trots. Dat compenseert een beetje de tijd dat je van huis bent. Alleen: lang niet genoeg. Het was een verrijking. Maar het is nu klaar.”