Jutta Leerdam, een wervelwind op ijs

„Ik heb áltijd haast en ben heel ongeduldig. Ik praat snel, doe alles snel, tegelijk en hoop in de toekomst ook de allersnelste te zijn…”, zegt ze in de kantine van de Heerenveense ijstempel Thialf waar er net weer een training opzit. Er rest nog een paar dagen tot de ’heilige’ driedaagse losbarst: de NK afstanden die de toegangspoort zijn naar de grote toernooien van januari en februari (WK’s en EK’s). Maar wanneer je deze enthousiasteling uit ’s-Gravenzande over de toekomst hoort, denk je automatisch: dat is voor haar liever vandaag dan morgen. De gedrevenheid spat er vanaf. Leerdam is nog geen 21, rijdt dit seizoen meer dan degelijke uitslagen in de World Cup (onder andere een vierde plaats op de 1000 meter in Minsk) en schuift duidelijk steeds verder op in de richting van de rapste atletes op de langebaanplaneet. Dat deelt ze graag met de buitenwereld, oftewel haar 200.000 volgers op Instagram met wie ze via vlogs en steeds nieuwe foto’s communiceert. Onlangs postte ze een video over de World Cup in Polen. „Kunnen mensen zien hoe dat eraan toe gaat. Is toch leuk om te doen? Ik wil jonge meiden inspireren, zodat ze ook zeggen: ’Dat wil ik ook: schaatsen, hard door de bochten gaan en de mooiste sport die er is beoefenen. Want dat is het ook.” Alleen betrapt ze zichzelf er nog weleens op dat ze vindt dat het niet hard genoeg gaat. Gelukkig is er dan haar eveneens schaatsende vriend Koen Verweij die haar aan de mouw trekt. „’Doe nou ’ns effe rustig aan, je bent twintig jaar en zie je nu niet welke stappen je al hebt gezet? Heb het vertrouwen dat je er wel komt’. Dat zegt Koen en dat geeft me een heel fijn gevoel wanneer het uit zijn mond komt. Want hij heeft er écht verstand van.” Na zo’n moment lukt het de rijdster van Reggeborgh ook wel kort stil te staan bij die woorden. In gedachten keert ze terug naar een ijsbaan waar ze om zich heen kijkt en zichzelf ziet rond schaatsen tussen vrouwen die al 25 tot dertig jaar zijn. „Als sprintster ben je pas op latere leeftijd op je best. Eigenlijk zoals die meiden dus. Ik schaats al met ze samen in de World Cup, ondertussen elke dag mezelf verbeterend. En dan te weten dat het tweede deel van een seizoen altijd het beste van me is. Daar moet ik gewoon trots op zijn. Af en toe dan, hè.” Niet te veel jezelf kietelen, wil ze zeggen, want om tot een topper uit te groeien is hard werken prioriteit. En tegelijkertijd wat geduld hebben. „Op dat vlak gaat het ondertussen al iets beter”, merkt de lange Leerdam op. „Afgelopen jaar liet ik me voortdurend opjagen door de gedachte beter worden, je moet beter worden. Ik begin nu te beseffen dat het onder de knie krijgen van mijn afstanden – 500 en 1000 meter – een proces van geleidelijkheid is. Ik heb een heel goed duurvermogen, kan lang doorgaan wanneer de verzuring toeslaat bij het afwerken van zware blokken, en haal hoge wattages tijdens de fietstrainingen. Alleen scheelt het bij mij nog aan een stuk techniek dat ik op de 500 meer mis dan op de 1000, waardoor ik op de kortste afstand niet altijd lekker uit de voeten kan. Je kunt ook te graag willen en te gehaast zijn. Op de 1000 heb ik iets meer rust en tijd. Dat biedt de kans mijn kracht en vermogen optimaler te benutten, dat maakt mij juist goed.” Ze noemt enkele andere details die ervoor zorgen dat ze steeds stapjes vooruit gaat. „Je kunt zien dat ik dit jaar in een veel hoger ritme kan rijden dan vorig jaar. Daar heb ik veel op getraind, maar door andere ijzers is dat ook eenvoudiger geworden. Het heeft veel te maken met motoriek. Elk jaar wordt het beter en krijg ik meer gevoel op het ijs bij wat ik doe. En dat zie je in de resultaten.” Keiharde toezeggingen over de uitkomst van de NK afstanden zijn Leerdam niet te ontfutselen. „Ik ben blij met hoe het nu gaat. In Polen reed ik mijn snelste opening ooit op de 500 meter, en niet bepaald op het beste ijs dat er is. Ik heb geen verwachtingen, ga mijn beste ritten rijden. Het doel is de topdrie zodat ik me plaats voor de EK en WK, maar het liefst win ik altijd. Dat zit nou eenmaal in de aard van het beestje.”