Koen Verweij: ’Ik werd weggezet als een boeman’

Op het besneeuwde terrein van Hotel Bemelmans in Collalbo staat één gesponsorde Volvo van Team Reggeborgh geparkeerd. Het is de auto van Koen Verweij. Terwijl ploeggenoten als Kai Verbij en Dai Dai N’tab deelnemen aan de World Cups, is de Hoogblonde Viking in zijn eentje naar Italië gereden om extra trainingsuren te maken. Vanaf Heerenveen is dat een rit van 1100 kilometer. Het contrast met de rijders van Jumbo-Visma kan bijna niet groter. Concurrenten als Kjeld Nuis en Patrick Roest hebben een heel team van specialisten om zich heen die alles tot in de puntjes verzorgen. „Ach, ik ben het inmiddels wel gewend om mijn eigen plan te trekken”, vertelt Verweij, die op afstand af en toe contact heeft met zijn coach Gerard van Velde. „Ik had er ook voor kunnen kiezen om met die jongens mee te gaan naar de World Cups. Dan had ik gewoon coaches om me heen gehad. Maar ik ben zelf dusdanig fanatiek dat ik met dit soort initiatieven kom. Na al die jaren ken ik mijn lichaam zo goed dat ik weet welke basis ik nodig heb om de wereldtop te bereiken. En ik heb nooit voor de makkelijke weg gekozen.” De 29-jarige Alkmaarder vergelijkt topvorm met een piramide. „Hoe breder je onderste laag is, hoe makkelijker je de top bereikt. Ik bouw nog steeds volop aan die onderste laag. Als je weet wat ervoor nodig is om een halve seconde te winnen op de 1500 meter, dan word je al bijna beroerd. En ik ben pas sinds zeven maanden weer in training, dus ik heb nog heel wat achterstand. Collalbo is de ideale plek om al die uren in te halen. De ijsbaan ligt hier op bijna 1200 meter hoogte, waardoor ik op een relatief lage intensiteit veel volume kan draaien.” De drievoudig wereldkampioen is allesbehalve een doorsnee topsporter. Hij koos al twee keer in zijn loopbaan - deels noodgedwongen - voor een sabbatical. In die periodes kwam hij onder meer terecht op de meest exclusieve feestjes, waar hij de gekste dingen beleefde. „Die tijden waren priceless. Er zou een boek over geschreven kunnen worden. Ik heb veel gelachen, onwerkelijke situaties meegemaakt en vrienden voor het leven overgehouden aan die periode. Ik heb daar ook absoluut geen spijt van. Ik ben nu eenmaal geen grijze muis.” Toch kroop het bloed telkens weer waar het niet gaan kon, omdat Verweij zelf ook wel weet dat hij bulkt van het schaatstalent. Afgelopen april tekende hij een contract voor één seizoen bij Team Reggeborgh. Het is een testjaar, om te kijken of beide partijen bij elkaar passen. Verweij toont zich blij met het vertrouwen en zegt te genieten van zijn terugkeer op het ijs. „Laatst stond ik hier in Collalbo helemaal alleen op de baan. Het was een stralende zondag. De zon scheen volop en het had flink gesneeuwd. De baan was niet gedweild, het ijs was net schuurpapier. Terwijl ik aan het inrijden was, keek ik even om me heen en was ik zó aan het genieten. Dit is de weg naar goud, dacht ik bij mezelf. Het was een soort Rocky-momentje. Ik had zo’n gevoel van: dit kan zomaar het begin van iets heel moois zijn.” Verweij kan goed alleen zijn, zegt hij zelf. „Die eigenschap heb ik de laatste jaren ontwikkeld. Reken maar dat het af en toe ook lastig is geweest, hoor. In het olympisch jaar sloot ik aan bij de Russische ploeg, om te kunnen trainen onder leiding van een coach die ik heel hoog heb zitten: Kosta Poltavets. Tegenwoordig spreek ik aardig Russisch, maar de eerste maanden verstond ik niks. Ondertussen werd ik door half schaatsend Nederland afgeschreven en weggezet als een soort boeman. En dat terwijl ik alleen maar zocht naar de best mogelijke route. Ik had echt niet veel andere keuzes, hoor.” Inmiddels ligt hij niet meer wakker van alle kritiek, maar het laat hem ook niet koud. „Ik heb in mijn leven veel teleurstellingen moeten verwerken. Dingen die anders liepen dan beloofd, mensen die hun woorden niet nakwamen, nóg meer eigen spaargeld investeren. Weinigen zien wat zich achter de schermen afspeelt, maar de meesten hebben wel altijd een oordeel klaar. Dat frustreert weleens, al maakt het me ook sterker. Ik ben heel goed geworden in het verwerken van teleurstellingen en het accepteren van situaties zoals ze zijn. Ik weet zeker dat 99 procent allang was afgehaakt als ze mijn route hadden moeten afleggen.” Zijn vrienden noemen hem vaak de Zlatan Ibrahimovic van de schaatswereld, omdat ze hem qua gedrag en uitstraling vinden lijken op de stoïcijnse en uitgesproken Zweedse topvoetballer. Verweij kan wel lachen om die vergelijking. „Op de eerste plaats omdat ik mijn vrienden erg waardeer. Ik noem ze ook mijn broeders, omdat we van jongs af aan voor elkaar door het vuur gaan als het nodig is. Die vergelijking met Zlatan ontstond jaren terug, toen ik voor de buitenwacht nog weleens kon overkomen als een uitgesproken rebel.” Hij neemt een slok van zijn caffè americano. „Vroeger was ik ook echt een rebel. Nu niet meer. Tegenwoordig zie ik mezelf als een volwassen, betrokken en rechtvaardige Viking. Ik ben niet meer zo moeilijk te handelen, vind ik. Als iemand mij een klootzak noemt doordat ik iets verpruts, kan ik dat accepteren. Geen probleem. Als het maar gegrond is.” Verweij is nog steeds wel een persoon die ook zíjn mening deelt als hij het ergens niet mee eens is of vindt dat het beter kan. Dat wordt niet altijd op prijs gesteld. „Ik heb wel geleerd om mezelf beter te verwoorden. Vroeger was ik daar niet altijd tactisch in. Dan flapte ik er iets uit wat ik beter niet had kunnen zeggen. Aan de andere kant ben je daar ook jong voor. Als ik trainer zou zijn, zou ik dat soort types met het hart op de tong wel waarderen. Ik ben ook nog steeds voor eerlijkheid en openheid, als ik vind dat dat bijdraagt aan vooruitgang. Helaas kan lang niet iedereen daarmee omgaan. De schaatswereld is best gevoelig, terwijl ik denk dat je er juist beter van kan worden als je met elkaar in discussie gaat.” Met een topschaatser als Sven Kramer kan hij lezen en schrijven. De twee generatiegenoten spreken elkaar regelmatig en zijn er niet vies van om elkaar af en toe te prikkelen met scherpe uitspraken. Toch is Kramer ook vaak serieus als het over Verweij gaat. Net zoals veel andere schaatskenners weet de kopman van Jumbo-Visma dat Vikoen een enorm potentieel heeft. En dat hij nog lang niet alles eruit heeft gehaald wat erin zit. Verweij baalt van ’mistlaag’ Verweij: „Het is leuk om van allerlei mensen te horen wat ik in me heb. Des te vervelender vind ik het dat er ook nog steeds een soort mistlaag over mij heen hangt. Bepaalde teams en coaches durven het blijkbaar niet aan om met mij in zee te gaan. Dat vind ik jammer. De afgelopen jaren kwam ik al heel ver zónder ploeg, maar het is bijna onmogelijk om op die manier de beste van de wereld te worden. Ik hoef echt geen ideale route, maar het zou wel fijn zijn als ik me niet te veel hoef bezig te houden met randzaken en stress.” Hij is even stil. „Een Viking blijft strijden. Ik ga alles op alles zetten om ook na dit seizoen een ploeg of sponsor te vinden die mij tot en met de Spelen van 2022 het vertrouwen wil geven. Ook ik wil de ware Koen tot zijn recht laten komen, met olympisch goud als slotakkoord.” Het doel Eerst hoopt hij zich over twee weken, bij de NK afstanden, te kwalificeren voor de grote toernooien van het huidige seizoen. „Ik zie dit als een opstartjaar, maar ik wil wel graag minimaal 1.45,00 gaan rijden op een laaglandbaan. Als ik er daarna dan nog een seconde afrijd, kan ik weer meedoen om de podiumplaatsen. Stap voor stap. Trede voor trede.” Na twee uur praten wordt de rekening op tafel gelegd. Het is inmiddels aardedonker in Collalbo. De koffiezaak naast het hotel van Verweij gaat sluiten. De schaatser stapt zelf nog op de fiets voor een training. Lachend: „Die gouden medailles komen niet aanwaaien, hè!”