Raymond van Barneveld: ’Dan ben je gewoon geschiedenis’

Van Barneveld maakte naam met pijltjesgooien en hield miljoenen Nederlanders vanaf midden jaren negentig rond de kerst en jaarwisseling aan de buis gekluisterd. Vijf wereldtitels maakte hem tot een van de grootste darters aller tijden. In zijn eerste jaar bij de PDC in 2007 stootte hij legende Phil Taylor van zijn troon, werd de (tijdelijke) nummer één van de wereld en gooide een negendarter op een WK. En dat allemaal in slechts veertien maanden tijd. „Als je me destijds had gezegd dat ik daarna geen wereldkampioen meer zou worden, had ik je voor gek verklaard.” Zijn tijdperk is voorbij, tot die bittere conclusie kwam hij eind vorig jaar. De voormalig postbode kan de kwelling van telkens verliezen en geen bekers meer optillen niet langer aan. Dat is een sluimerend proces geweest, in het verleden stond hij al eens vaker op het punt om te stoppen. Zijn laatste individuele hoofdprijs dateert van 2014, toen hij in de Premier League-finale nog wél van Michael van Gerwen wist te winnen. Repeterend verhaal Van Barneveld „De laatste jaren komt telkens de man met de hamer op mijn pad, die ervoor zorgt dat je weer hard aan de kant wordt gezet. Zit je weer op de bank en staar je naar een witte muur en vraag je je af waarom het elke keer fout gaat. Het is onverklaarbaar. Je doet er gewoon niet meer toe. Je kunt niet meer mee met de allerbesten en dan is het tijd om er een einde aan te maken”, valt Van Barneveld in herhaling. Eigenlijk wordt hij ook een beetje moe van telkens hetzelfde verhaal vertellen. De aandacht is het laatste jaar, en zeker de laatste weken richting het WK, vol op hem gericht. Zo werd hij met camera’s gevolgd voor een documentaire, kwam er recent een boek over hem uit en schoof hij aan bij televisieprogramma’s als Pauw en Rooijakkers over de Vloer. „Het is allemaal veel geweest, maar dat wist ik ook. Toch word je er een beetje moe van om steeds hetzelfde verhaal te vertellen.” De lijst van negatieve invloeden rond Van Barneveld is groot, zo weet bijna heel Nederland. Van diabetes tot depressies, van burn-out tot telefoonverslaving en van de scheiding van zijn vrouw Silvia tot zijn huidige nieuwe Britse liefde Julia. Alles wordt mede door hemzelf breed uitgemeten. Van Barneveld loopt namelijk niet weg voor zijn problemen en praat er open en eerlijk over. Dat wordt hem niet altijd in dank afgenomen. Zijn kenmerkende hoofdschudden op het podium, het mijden van publiek en pers na verliespartijen en zijn terneergeslagen houding hebben hem voor de buitenwacht tot een slechte verliezer gemaakt. „Maar ja. Iedereen zegt tegen mij, ga nou lekker genieten. Wat is nou genieten op een podium als je verliest? Prachtig hoor om voor tienduizend man in Ahoy te staan, maar wat bij mij overheerst is dat ik daar twee keer met 7-1 op mijn kont heb gekregen. Dan kan het hele publiek Barney Army zingen, maar uiteindelijk verandert dat mijn gevoel niet.” Die harde pijn van verliezen, zit heel diep. Zo schetste hij al eens dat een nederlaag op een WK voor hem voelt „alsof er een dierbare is overleden”. Van Barneveld kan eigenlijk niet leven met het feit dat hij niet de allergrootste darter aller tijden is. Alle vijf wereldtitels, drie verloren WK-finales en tal van majorzeges ten spijt, dat gaat gewoon niet. Waar een topsporter meestal meer verliest dan wint, ziet de Hagenaar dat toch anders. „Niet iedereen heeft dat. Phil Taylor en Michael van Gerwen die winnen meer dan dat ze verliezen, hoor. Wedstrijden winnen is iets anders dan titels winnen. Ik heb best wat toernooien gewonnen, maar bij lange na niet zoveel als Phil en Michael. Daarop loop ik zwaar achter. Michael heeft sommige toernooien al vijf keer gewonnen, sommige heb ik niet eens één keer gewonnen. Laat staan zestien keer zoals Phil. Zij zijn de allergrootsten die de dartsport ooit heeft gekend. Dat is zonder enige twijfel.” Dat Van Barneveld in de jaren negentig het darts in Nederland op de kaart heeft gezet, gelooft hij allemaal wel. Natuurlijk geeft hem dat van binnen een trots gevoel, het verstand zegt daarentegen iets anders. „Daar koop ik niks voor”, benadrukt hij. „Nu is er totale aandacht voor Raymond. Maar als Raymond van Barneveld verzaakt, dan is het na 2 januari gewoon klaar. Dan zal niemand mij meer bellen. Dan ben je gewoon geschiedenis en dan moet je het maar doen met de statistieken. Het Nederlandse publiek en de maatschappij is niet bezig met verliezers. Zo is het gewoon, er is nooit meer een tweede kans.” Pieken op WK Ook al bieden de resultaten van het afgelopen jaar geen houvast, Van Barneveld kan als geen ander pieken op een WK. Getuige ook zijn drie halve finaleplekken bij de afgelopen vijf edities. Aan zijn voorbereiding zal het niet liggen. In de laatste periode werd zes tot acht uur getraind, zorgde hij via de sauna en jacuzzi voor de nodige ontspanning en is het plan de campagne verder uitgestippeld. Zo blijft hij („wat er ook gebeurt”) de hele periode in Londen bij zijn vriendin Julia, die zelf in Londen bij de metro werkt. „Hopelijk krijg ik mijn koppie leeg. Ik heb voor mezelf een ongelooflijke druk en stress opgebouwd”, stelt hij vast. Opnieuw in de eerste ronde worden uitgeschakeld, zoals vorig jaar gebeurde tegen de onbekende Litouwer Darius Labanauskus, is zijn grootste nachtmerrie. „Hoezo zou ik niet twee keer in de eerste ronde kunnen verliezen? Die angst speelt natuurlijk mee. Als er dan toch een wedstrijd verloren moet worden, dan toch maar de finale. Dan denk ik dat ik nog op een bepaalde manier met mezelf zou kunnen leven. Eerste of tweede ronde eruit, dat zou een enorme teleurstelling zijn. Maar weet je. We zullen zien of ik inderdaad nog zo sterk ben als vroeger en of we nog een mooie tweeëneenhalve week tegemoet gaan. Hoe mooi zou het zijn om in mijn eerste jaar (2007, red.) van de PDC en in mijn laatste jaar wereldkampioen te worden?” Was getekend, Raymond van Barneveld.