’Boom Boom Bovelander’ besliste de olympische hockeyfinale van 1996

Lees hieronder het verhaal over Floris Jan Bovelander, het Bloemendaalse strafcornerkanon dat al twee jaar voor zijn olympische heldendaden in Atlanta (1996) met hockey had willen stoppen, maar geïnspireerd door Michael Jordan zijn rentree in Oranje maakte. Sabbatical Het is een legendarische foto, van het Nederlands hockeyelftal dat zojuist na een 3-1 zege op Spanje olympisch kampioen is geworden. Zestien mannen steken hun armen, hand in hand, juichend de lucht in. Oh ja, Floris Jan Bovelander heeft tijdens de huldiging en geheel tegen het strenge olympische protocol in, als enige speler een korte broek aan. Maar daarover straks meer. Eigenlijk was het helemaal niet de bedoeling geweest dat de destijds 30-jarige Bovelander in Atlanta ten tonele zou verschijnen. Hij had twee jaar eerder al zijn stick aan de wilgen willen hangen. Maar ja, die strafbal. Vaak werd gedacht dat de Haarlemmer na zijn sabbatical in Chicago zich weer voor Oranje beschikbaar had gesteld, omdat de olympische gouden plak de enige hoofdprijs was die nog ontbrak in zijn prijzenkast. Niets bleek minder waar. Comeback Jordan Heerlijk had hij het gevonden, het jaartje Amerika. Tien maanden werkte de biologiestudent vol overgave in een laboratorium en op zijn kamertje in de wijk Belmond, waar geen sterveling had gehoord van Floris Jen Boevelender („Alleen een paar Pakistaanse taxichauffeurs kenden mij daar”), kwam hij volledig tot rust. In Chicago zag één van de grootste hockeyers aller tijden de legendarische basketballer Michael Jordan zijn comeback maken voor de Chicago Bulls. Het maakte grote indruk op de man die met het Nederlands elftal al het EK (1987, Moskou), WK (1990, Lahore) en olympisch brons (1988, Seoul) had gewonnen. Plus een trits aan landstitels en Europa Cups met Bloemendaal, de club waar hij op zijn zeventiende doorbrak. De reden voor zijn comeback bleek de verloren WK-finale van 1994 in Sydney te zijn. Bovelander, zo vaak beslissend in grote wedstrijden, faalde tegen Pakistan in de noodzakelijke strafballenserie (3-4), na in reguliere speeltijd (1-1) nog wel trefzeker te zijn geweest. „Voor het WK kwam ineens het gevoel bij me op om ermee te stoppen. Voorgoed. Ook tijdens het toernooi dacht ik er meerdere malen aan. Ook omdat we zo goed speelden. Ik dacht: ik stop op mijn hoogtepunt.” Marco van Basten Maar Pakistan won het WK-goud en de gemiste strafbal bleef Bovelander door zijn hoofd spoken. „Het had een mooi einde kunnen zijn, maar het liep anders. Op zo’n lullige manier ermee kappen, dat doe je toch niet? Het missen van die strafbal heeft ertoe bijgedragen dat het toch weer begon te knagen. Waarbij ook meespeelde dat Atlanta niet meer zo ver weg was (vijf maanden, red.).” Hij moest toentertijd denken aan collega-sporters. „Er zijn er genoeg gestopt na een gemiste strafbal of penalty. Marco van Basten en Lisanne Lejeune bijvoorbeeld. Ik zou dus niet de enige zijn geweest. Maar liever ging ik er nog één keer voor. Met het risico om opnieuw vanaf de stip te missen, dat wel.” Geschiedenis schrijven Hoewel de Nederlandse hockeyers in Atlanta niet als topfavoriet van start gingen, beseften Bovelander en zijn ploeggenoten gaandeweg het toernooi dat zij in Georgia geschiedenis konden schrijven. Immers: nog nooit hadden de Nederlandse hockeymannen op de Spelen op het hoogste podium gestaan. Die primeur kenden de Oranje-dames in 1984 in Los Angeles. Bondscoach Roelant Oltmans bleek de ingedutte selectie nieuw leven te hebben ingeblazen en waar nodig voorzien te hebben van vers bloed. En waar Bovelander vier jaar eerder onder Hans Jorritsma als laatste man had gefungeerd, daar kreeg Flop van zijn gewezen Bloemendaal-coach een centrale plek op het middenveld toebedeeld. De routinier voelde zich er als een vis in het water en verdeelde én schaafde dat het een lieve lust was. Maatje Taco Na drie zeges en een gelijkspel bereikte Oranje de halve finale, waarin Duitsland de opponent was. Bovelander bewaarde slechte herinneringen aan een olympische halve finale met de Duitsers. Acht jaar eerder gaf Oranje tegen de oosterburen in de slotfase een door Boom Boom Bovelander verkregen 1-0 voorsprong klunzig uit handen. In Atlanta liet de ploeg van Oltmans, met een jonge Teun de Nooijer in de gelederen, het ditmaal niet zo ver komen: 3-1. Het was Taco van den Honert, één van de drie aanwezige strafcornerspecialisten, die driemaal vanaf de kop van de cirkel raak pushte. Bovelander en Van den Honert hadden een speciale band met elkaar: de twee oudgedienden deelden aan de Amsterdamse Rozengracht een woning met elkaar en waren al vanaf het jongste nationale jeugdteam gezworen roomies. Twee goals De finale tegen Spanje, zo wist Bovelander voor aanvang, zou écht zijn allerlaatste zijn. Waar hij twee jaar eerder op het WK een heldenrol door zijn vingers had zien glippen, daar kroonde Bovelander zich met twee benutte strafcorners tot ’man of the match’, in de belangrijkste wedstrijd uit de geschiedenis van het Nederlandse hockey. Zijn tweede treffer was zo perfect en hard geslagen, dat de bal, na de plank van het Spaanse doel te hebben geraakt, tot ver over de eigen helft terugrolde. Het was zijn 212e treffer in 241 interlands. Als versuft liep hij na het laatste fluitsignaal over de kunstvezels van het Morris Brown College Stadium, voordat hij Van den Honert in de armen viel. Minutenlang hosten de spelers zielsgelukkig op het veld. Ook Bram Lomans, de maker van de 3-1, de balvaste aanvoerder Marc Delissen, de weergaloze doelman Ronald Jansen, kilometervreter Jacques Brinkman en al die anderen. Sommigen van hen zouden de olympische titel vier jaar later met succes verdedigen. Korte broek Oh ja, die broek. Dat zat zo: Bovelander had in de aanloop naar de finale, vlak voordat hij zijn kamer verliet, aan zijn kamergenoot gevraagd of hij zijn trainingspak had gezien? Van den Honert antwoordde met ’ja’. In de bus op weg naar het stadion bleek er sprake te zijn geweest van een Babylonische spraakverwarring. Geen trainingspak dus voor Bovelander, die tijdens het EK van 1987 in Moskou al eens zijn schoenen voor een wedstrijd in het spelershotel had laten staan. Het vergeten trainingspak veroorzaakte vlak voor de huldiging nog een rel. Op het moment dat de kersverse kampioenen het speelveld wilden betreden, werd Bovelander door een overenthousiaste beveiliger staande gehouden. Bovelander had weliswaar een trainingsjack van Oltmans geleend, de begeleiders werden immers niet gehuldigd, maar een broek had de bondscoach niet bij zich. Geen volledig trainingspak, geen huldiging, zo liet de beveiliger vervolgens doodleuk aan de superster weten. De beste brave borst bleek niet te vermurwen. Een een-tweetje tussen Bovelander en Ronald Jansen zorgde ervoor dat Bovelander alsnog het ereschavot kon betreden. Bovelander gaf de beveiliger een duw, waarna de keeper met een blok voorkwam dat de verbouwereerde beveiliger de achtervolging kon inzetten. Niet veel later kreeg Flop de gouden medaille omgehangen. Daar, op 2 augustus 1996 en op het mooiste podium waar hij ooit op had gestaan, wist hij dat het mooi was geweest. Heel mooi. In onze online rubriek over gouden successen op de Olympische Spelen nemen we een duik in het verleden. Dagelijks brengen we op onze digitale platformen een verhaal over de door onze Nederlandse topsporters behaalden olympische titels.