Modderfiguur Afrika

Immer sinds 1982 bereikte altijd een Afrikaans land de tweede ronde van het wereldkampioenschap. Nigeria en Algerije werden in 2014 in Brazilië in de achtste finales uitgeschakeld, terwijl Ghana in 2010 zelfs tot de kwartfinales reikte.

Senegal begon voortvarend met een 2-1 overwinning op Polen en gelijkspel tegen Japan (tweemaal op voorsprong, tweemaal weggegeven) en het eerste verlies was de ploeg van Aliou Cissé direct noodlottig. Marokko verweerde zich manmoedig in Rusland. De ploeg met de ’Nederlanders’ beloonde zichzelf niet voor hun meer dan degelijke optredens. Een grote aanvalsgolf van ongeveer 80 minuten resulteerde niet in doelpunten tegen Iran. Tot een eigen treffer in blessuretijd de Leeuwen van de Atlas een dreun van jewelste gaf.

De onvermoede mentale veerkracht toonden de Marokkanen na een snel tegendoelpunt van Europees kampioen Portugal. Minimaal een gelijkspel was op z’n plaats. Tegen Spanje scoorde Marokko voor het eerst en pakte het een punt. Het leidde begrijpelijkerwijs niet tot tevredenheid. Niet omdat de gelijkmaker van de Spanjaarden in blessuretijd viel, maar omdat Marokko het betere van het spel had en zich de meeste kansen verschafte.

Nigeria speelde ondanks een boeiend slotgevecht tegen Argentinië een weinig verheffend toernooi. Tunesië en Egypte bakten er niets van en bewezen in alles helemaal niet op een WK thuis te horen. Los van de beslissing van de voetbalbond van Egypte om een trainingskamp op te slaan in Tsjetsjenië, waar Ramzan Kadirov als omstreden leider van de Russische deelrepubliek wel raad mee wist. Hij misbruikte Egypte en sterspeler Mohamed Salah voor propaganda ter meerdere eer en glorie van zichzelf.

Alles bij elkaar genomen – aan de vooravond van het WK werd een Marokkaans WK-bid voor voor de vijfde keer van tafel geveegd – heeft het Afrikaanse voetbal zich in Rusland niet positief gemanifesteerd. Het hele continent heeft het moeilijk zich een beetje fatsoenlijk staande te houden in de voetbalfamilie. Er wordt van crisis naar crisis gehold en corruptie blijft zeker in bestuurskringen niet uit te roeien onkruid.

Het Afrikaanse continent herbergt en brengt voldoende topvoetbaltalent voort. Dat maakt bovenstaande constateringen extra pijnlijk. De Afrikaanse voetballanden zouden de handen ineen moeten slaan en een continentaal masterplan presenteren om over acht jaar te oogsten op het WK 2026 in Canada, Mexico en Amerika. Daar mag het continent niet vijf, maar liefst negen deelnemers inschrijven. Qatar over vier jaar zou dan een mooi evaluatiemoment zijn.

Getuige de heersende bestuurlijke mores in Afrika is dit ongetwijfeld een utopie. Maar gebeurt er niets dan maakt het niet uit of je vijf, negen of twaalf deelnemers levert; Afrika blijft dan overgeleverd aan de grillen van enkele individuele spelers, maar zal niet structureel een deelnemer aan de kwartfinales van het WK leveren.