Valentijn Driessen: Dure bureaus bieden geen oplossing, maar zijn excuus

Donderdag stemmen de Eredivisie-clubs over een veranderingsagenda, die het Nederlandse voetbal een stevige kwaliteitsimpuls moet geven. Twee jaar wordt gepraat over een nieuwe competitie-opzet, een andere verdeling van tv-gelden, het verbannen van kunstgras en een betere bescherming van de jeugdopleiding. De gordiaanse knoop, zoals KNVB-directeur Eric Gudde de veranderingsagenda betitelde, is nauwelijks ontrafeld op wat kleine eindjes na. Het resultaat van de oeverloze vergadersessies in allerlei stuurgroepen aan de hand van adviezen van twee dure externe onafhankelijke bureaus gaat niets bijdragen aan de kwaliteit van de Eredivisie. Evenmin wordt het gapende gat tussen Ajax en PSV en de overige clubs verkleind. De belangen van de topclubs, andere clubs en degradatiekandidaten in het bijzonder, liggen zover uit elkaar dat de gezamenlijke Eredivisie-clubs wellicht voor de bühne enkele kleine besluiten zullen nemen om hun gezicht te redden en het inschakelen van twee adviesbureaus te verantwoorden. Het in de arm nemen daarvan is slechts een excuus dat de clubs de veranderingsagenda serieus hebben genomen, maar dat de standpunten onverenigbaar blijven. De clubs zijn bereid een percentage (gedacht wordt aan 10%) van hun Europese inkomsten te herverdelen en clubs financieel te helpen als ze kunstgras vrijwillig loslaten. De kleinere clubs willen een ruimere promotie-degradatieregeling toestaan van bijvoorbeeld twee in plaats van één club mits een overbruggingskrediet beschikbaar komt na degradatie. Alle clubs zijn bereid jeugdspelers meer bescherming te bieden. Grote veranderingen, die zouden kunnen leiden tot een evenwichtiger speelveld in de Eredivisie, gaan het niet halen. Er komt geen gelijke verdeling van het structureel te ontvangen televisiegeld uit de FOX-deal en evenmin zijn clubs bereid een groot deel van hun inkomsten uit Europees voetbal af te staan. Evenmin komt er een competitie met zestien clubs inclusief play-offs en kunstgras wordt niet verbannen. Ze namen een glas, deden een plas en alles bleef zoals het was. Valt het de clubs kwalijk te nemen dat ze niet over hun eigen schaduw stappen? Nauwelijks. Ajax en PSV hebben miljoenen nodig om Europees aan te klampen en Excelsior en NAC tekenen niet vrijwillig bij het kruisje voor degradatie naar de Keuken Kampioen Divisie, als ze hun bestaansrecht in gevaar brengen of een niveau lager in een uitzichtloze situatie terechtkomen. Zie Roda JC en NEC. Veel clubs zijn inhoudelijk niet te overtuigen dat het invoeren van de veranderingsagenda garant staat voor een kwaliteitsimpuls waarmee het Nederlandse voetbal oa. het internationaal verloren terrein terugwint. Diezelfde agenda valt net zo goed te verkopen als nivellering waarvoor je in Europa de prijs betaalt. De hele exercitie heeft veel tijd en geld gekost en wordt grotendeels de nek omgedraaid door tegenstrijdige belangen. Waarmee het ontbreken van een leider, die de verzamelde Eredivisie-clubs op één lijn krijgt, zich weer laat voelen. Niets nieuws onder de zon.