Wat ís libido eigenlijk? Kun je een laag of hoog libido hebben, als een IQ? Is het een geaardheid, als aseksualiteit? Is het aanleg? Seksuoloog Ceryl Janssen heeft een praktijk in Amsterdam én Berlijn en is lid van het Amsterdamse seksuologencollectief de BEdWETERS. Hij legt het ons haarfijn uit.

Meer dan een snelkookpan

"Allereerst gebruiken seksuologen de term libido eigenlijk niet meer, omdat seks meer is dan een soort snelkookpan waar de druk vanaf moet. Wij spreken liever van een seksueel verlangen. Maar om in jouw termen te blijven: libido is zin in en verlangen naar seksualiteit."

Olcay beweert dat ze er gewoon niet zo van houdt...

"Ik vind het leuk dat Olcay Gulsen en Raemon Sluiter hun mond opendoen. Ik denk namelijk dat honderdduizenden mensen het met ze eens zijn, maar het was niet bon ton om dat te zeggen. Seks hoeft natuurlijk niet altijd gemeenschap te zijn. Zonder eten en drinken, ga je dood. Maar zonder seks niet. Zeggen waar je geen zin in hebt is één, maar zeggen waar je wél zin in hebt is dan wel belangrijk."

Wat valt er onder seks?

"De definitie van seks is meer dan een stijve piemel die in de vagina gaat, heen en weer beweegt en leidt tot wederzijds klaarkomen. Als er niet aan bovenstaande voorwaarden wordt voldaan, bijvoorbeeld doordat het pijn doet of je geen erectie krijgt, zou er dus ook geen sprake zijn van seks."

Dus dit moet je breder bekijken?

"Absoluut! Libido is ook seksuele opwinding. Dus gekoppeld aan plezier, niet alleen aan voortplanting. Plezier is een goede motivator voor de volgende keer. En andersom ook: als het pijn doet, of je voelt je onder druk gezet, dan werkt dit niet motiverend. Libido is dus een vicieuze cirkel, die je positief of negatief kunt invullen."

Is je 'hoeveeheid' libido aangeboren?

"Iedereen wordt met een bepaald seksueel systeem geboren. Maar je wordt niet met een bepaalde hoeveelheid libido geboren. Dus niet als in: de één heeft een superhoog libido en de ander een heel laag. De kaarten zijn niet vooraf geschud. Erfelijkheid speelt mee, maar ook je persoonlijkheid en omgevingsfactoren."

Welke factoren spelen mee bij een laag libido?

"De context is heel belangrijk. Kijk, als je verliefd bent, is er vaak enorme behoefte aan seks. Los van dat het lekker en bevredigend is, is alles nog enorm spannend en krijg je de bevestiging waar je zo naar op zoek bent. Namelijk dat hij of zij je niet alleen leuk vindt om mee te praten, maar jou ook lekker en opwindend vindt."

"Hormonen en veroveringsdrang zijn belangrijk voor de zin in seks. En die twee factoren zijn bij verliefdheid volop aanwezig. Als je in een relatie zit en aan elkaar gebonden bent door een hypotheek en/of kind(eren), dan denken mensen vaak 'Ik heb hem of haar nu al'. Het veroveren hoeft dan niet meer."

"De nieuwsgierigheid verdwijnt ook. Mensen maken dan een denkfout en gaan ervanuit dat seks uit de lucht komt vallen. Dit is natuurlijk niet zo, je moet er soms moeite voor doen. Zin in seks komt door positieve prikkels. Die krijg je weer door bijvoorbeeld te zoenen, knuffelen en strelen. Of een enorme lachbui samen."

Seks kun je dus niet loskoppelen?

"Klopt; seks kun je niet loskoppelen van de andere dynamiek in je relatie. Een verschil in verlangen gaat altijd over andere dingen. Er worden in relaties vaak stilzwijgend ook andere deals gemaakt: de één zorgt voor het inkomen en mag daarmee ook minder zin hebben in seks. Dat is de deal. Of de één doet meer in huis en bepaalt daarmee dat zij minder zin in seks mag hebben."

Waardoor krijg je minder zin in seks?

"Stress, onuitgesproken relatieproblemen en het altijd te druk hebben, zijn bekende libidokillers. Maar iemand kan ook minder zin krijgen doordat de partner op de rem trapt als hij of zij z’n geile kant laat zien."

"Mocht je de stoute schoenen aantrekken en bijvoorbeeld dirty talk doen, is het wel fijn als de partner je niet afwijst. Gebeurt dit wel, dan doe je dit de volgende keer niet meer. Degene die zegt geen zin te hebben, heeft misschien wel veel meer zin in seks dan de ander."

En dan?

"Als je allebei geen zin hebt in seks en je bent hier helemaal oké mee, wie zijn wij dan om dit raar te vinden? Lekker houden zo. Maar als er sprake is van verschil in libido of als je besluit helemaal geen seks meer te hebben met je partner, heeft dit wel consequenties. Immers: je besluit dan - als je een monogame relatie hebt tenminste - dus ook voor je partner dat hij/zij geen seks meer heeft."

Wanneer wordt dit een probleem?

"Als een verschil in libido een probleem is, moet je er wel wat aan gaan doen. Stiekem weet je waarschijnlijk wel waar de schoen wringt. Op mijn spreekkamer hangt dan ook de tekst: Eigenlijk wist ik het wel. Zorg in ieder geval voor een goede geestelijke en lichamelijke gezondheid."

"Als je altijd met nog maar één procent energie thuiskomt, gaat het 'm niet worden. En als je alles altijd als Jut en Jul samendoet óók niet. Bouw je eigen leven op; fysieke afstand trekt enorm aan. En verwacht niet dat de hemel elke keer opengaat als je vrijt. Want dan maak je echt een denkfout. Stel je verwachtingen dus bij!"

Nog meer tips?

"Mensen willen perfecte seks, waarin alles lukt. Zodra het saai wordt, stoppen ze ermee. De stoute schoenen aantrekken, vinden ze dan eng. Want ze hebben geen garantie dat het leuk wordt. Maar je rijbewijs haal je toch ook niet in één les?"

Jij op VROUW.nl

Heb jij (nog altijd) een bijzonder seksleven? Of zat het in het slop en wil je verklappen hoe jullie het vuurwerk weer terug tussen de lakens kregen?

Vertel het hier!