Droomvakantie wordt nachtmerrie: Mijn zoon overleefde het niet

„Het is nu bijna een jaar geleden dat Timo is overleden, maar het voelt nog als de dag van gisteren. Zijn kamer is nog precies zoals hij ’m heeft achtergelaten. Soms heb ik het gevoel dat hij elk moment kan binnenwandelen. Vrolijk en enthousiast, hij was een echte levensgenieter. Dat uitgerekend hij zo abrupt uit het leven is gerukt, blijft oneerlijk. Volop genieten Om ons dertigjarige huwelijk te vieren, zouden we twee weken door Sri Lanka trekken met onze kinderen Loïs (23) en Timo (21), en daarna nog een aantal dagen op de Malediven verblijven. Maanden hadden we ernaar uitgekeken. De eerste dagen waren waanzinnig. We zagen olifanten, beklommen metershoge rotsen. Het was allemaal zó indrukwekkend. Jan en ik realiseerden ons dat het misschien de laatste vakantie met z’n viertjes zou kunnen zijn; Loïs en Timo gingen steeds vaker met vrienden op reis. We genoten daarom nog meer van de tijd samen. Het ongeluk Op de dag van het ongeluk hadden we ’s ochtends een specerijentuin bezocht. Nietsvermoedend stapten we in ons taxibusje voor een lunch in een dorp verderop. Loïs en Timo waren druk in de weer met hun telefoon en Jan en ik bekeken de gemaakte foto’s op de camera. Ineens werd ons busje keihard geramd door een vrachtwagen. Daarna was het stil. Doodstil. De ruiten waren kapot en overal lagen spullen. Jan en Timo waren allebei bewusteloos, Loïs wurmde zich paniekerig uit de taxi. Ze zakte door haar knieën en begon keihard te schreeuwen. In een mum van tijd was onze taxi omringd met Sri Lankanen. Voorzichtig haalden ze Timo en Jan uit de taxi. Timo ademde zwaar en had een ernstige hoofdwond. ’Hou vol jongen, hou vol,’ bleef ik maar herhalen. Bij Jan was zijn arm er slecht aan toe. Die hing slap langs zijn lichaam en er zat bijna geen vel meer op. Ik wist meteen dat het niet goed was. Jan en Timo werden per ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Timo kreeg meteen bloed toegediend, Jan moest direct geopereerd worden. Als zijn arm niet werd geamputeerd, zou hij komen te overlijden. Ik was in shock. Ik herinner me nog dat ik in de gang van het ziekenhuis zat, in mijn gescheurde jurk en onder het bloed, maar ik besefte niet wat er allemaal gebeurde. Het was een wonder dat Loïs en ik er met schrammen vanaf waren gekomen. Afscheid nemen Even later werden Timo en Jan overgebracht naar een privékliniek in de hoofdstad. Daar hoorden we dat ze allebei een ernstige hersenbeschadiging hadden opgelopen. Bij Timo was het zó erg, dat hij het einde van de week waarschijnlijk niet zou halen. Ook voor Jan zag het er slecht uit. Zijn ribben waren gebroken, hij was blind aan één oog, had een splinter in zijn hersenen, zijn arm verloren en hij lag in coma. Ik moest er rekening mee houden dat ook hij het niet zou overleven. Ik was verdoofd en dacht alleen maar: ik kan niet én mijn kind én mijn man verliezen. Dat kan niet! De dagen na dat bericht ging alles op de automatische piloot. Urenlang hebben we aan Timo’s bed gezeten, tegen hem gepraat. We hadden zelfs al een moment gekozen waarop we met de familie in Nederland via Facetime afscheid van hem zouden nemen. De nacht daarvoor overleed Timo. Alleen. Het ziekenhuis heeft nog geprobeerd om ons te bellen, maar het ging zo snel. Dat vind ik nog steeds onverdraaglijk. Hij was misschien niet meer te redden, maar als ik zijn hand had kunnen vasthouden, had hij dat misschien nog gemerkt. Nu heeft hij zijn laatste adem uitgeblazen in een vreemd land, in een ziekenhuis, zonder de mensen die van hem hielden. Dat doet zoveel pijn. Onwerkelijk Na iets meer dan een maand, vol regel- en papierwerk, vlogen we terug naar Nederland. Ik samen met Loïs en Jan in een speciaal ambulancevliegtuig. Hij was erg zwak, maar – tegen de verwachtingen van de artsen in – herstellende. Het moment waarop hij ontwaakte uit zijn coma zal ik nooit meer vergeten. Hij kneep zachtjes in mijn hand en opende langzaam zijn ogen. Ik kon alleen nog maar huilen. Al die weken was ik zo bang geweest om hem te verliezen. Ik was zó blij dat hij nog leefde. In Nederland werd hij meteen overgebracht naar het ziekenhuis, Loïs en ik konden naar huis. Dat was misschien wel één van de allermoeilijkste momenten. Je vertrekt als gezin voor een droomvakantie en komt thuis met een gehandicapte man en een overleden zoon. Dat is niet te bevatten. Het afscheid van Timo voelde onwerkelijk. Ruim zeshonderd mensen kwamen naar zijn crematie. Het was hartverwarmend om te zien hoeveel mensen meeleefden, hoe zeer ze hem misten. Timo was zo geliefd. Hij was sociaal, had veel vrienden en stond altijd voor iedereen klaar. Een stoere jongen, met een klein hartje. Hartverscheurend Dat Jan niet bij de crematie kon zijn, viel mij zwaar. Hij was te zwak en wist zelfs niet dat Timo het ongeluk niet had overleefd. Hij had een hersenbeschadiging opgelopen, waardoor zijn kortetermijngeheugen was aangetast. Artsen adviseerden ons om hem pas te vertellen over Timo als hij het ons zou vragen. Dat was ongeveer een maand na thuiskomst. Loïs en ik zaten aan zijn bed. ’Jan, ik moet je iets vertellen,’ zei ik met een brok in mijn keel. ‘We hebben een zwaar ongeluk gehad en Timo heeft het niet overleefd,’ fluisterde ik. ’Dat kan niet, hij was gisteravond nog bij mij!’ protesteerde hij. Voorzichtig legde ik hem uit dat dit onmogelijk was, dat Timo er al een maand niet meer was. ’Is hij echt dood?’ vroeg hij. Ik knikte. Daarna huilde hij alleen nog maar. Hartverscheurend. Het was voor hem zo moeilijk dat zijn zoon er ineens niet meer was. Dat hij hem niet meer heeft gezien, geen afscheid heeft kunnen nemen... Fotoalbum Het ongeluk is nu bijna een jaar geleden, maar de pijn is ondraaglijk. Het gemis van Timo is zo groot. Dat zal nooit meer overgaan. Het ongeluk heeft ons leven verwoest, ons liefdevolle gezin kapotgemaakt. Soms heb ik echt geen idee hoe ik de dag moet doorkomen. Het liefst was ik weer aan het werk gegaan bij de bloedbank, maar dat gaat nog niet. Wat enorm helpt, is de steun van familie, vrienden, maar ook de vrienden van Timo. Ze komen hier nog over de vloer. Dan drinken ze een biertje en praten we over hem. Pas geleden kregen we een fotoalbum van ze, vol met foto’s die wij nog nooit hadden gezien, maar ook met herinneringen aan hem. Heel speciaal. Het doet me goed dat iedereen nog zoveel aan hem denkt, dat hij niet wordt vergeten. De kleine dingen Jan is na een lange revalidatieperiode weer thuis. Dat gaat met ups en downs. Hij heeft beperkt zicht en blijvend hersenletsel en hij mist een arm. Werken kan niet meer en ook bewegen gaat nog moeizaam. Confronterend voor hem, maar ook voor ons. Er zijn dagen dat hij vrolijk en optimistisch is, maar ook dat hij alleen maar boos is en moppert. Soms is dat moeilijk. We moeten elkaar weer terugvinden. Ik probeer voor ogen te houden dat niemand hierom heeft gevraagd; het is ons overkomen en we moeten er samen iets van maken. We proberen zoveel mogelijk te genieten van de kleine dingen. Van een etentje met Loïs in ons favoriete restaurant, een kop koffie in de ochtend of een goed gesprek. Het belangrijkste is dat de liefde tussen ons er nog is en dat die er ook zeker zal blijven. Daar gaan we samen keihard voor knokken.”