door Yara Hooglugt

Mensen die veganistisch eten, hebben (bijna) alleen nog maar plantaardige producten op hun bord. Hun dieet gaat verder dan dat van vegetariërs, omdat voor veganisten ook het eten van eieren, melk, gelatine, honing – kortom, alle dierlijke producten – verboden terrein is.

Opletten geblazen

Wil je je kinderen veganistisch opvoeden? Het kan, maar het is wel opletten geblazen. Voor kinderen met een veganistisch dieet liggen tekorten aan voedingsstoffen algauw op de loer. In dierlijke producten zitten veel waardevolle voedingsstoffen, zoals vitamine B12, ijzer eiwitten en calcium. Wordt dit niet gecompenseerd, dan is het risico op groeiachterstand groot. Het Voedingscentrum adviseert daarom in elk geval áltijd vitamine B12-supplementen te geven en veel te variëren met vitamine- en ijzerrijke producten zoals bladgroenten, peulvruchten en noten.

Afraden

Cécile Scheele, schrijfster van De Schijf van Fief, een voedingshandboek voor ouders, waarschuwt voor nóg een risico. „Persoonlijk zou ik een veganistische opvoeding zelfs helemaal afraden, omdat een dieet zonder dierlijke producten al snel een ernstig tekort aan eiwitten veroorzaakt.” Scheele schreef haar boek samen met haar vader, die als voedingswetenschapper veel onderzoek deed naar de gezondheidseffecten van verschillende voedingspatronen.

Essentieel

„De noodzaak van eiwitten is niet te onderschatten, en dat zijn nu juist de voedingsstoffen die vaak ontbreken in een veganistische opvoeding. In eiwitten zitten namelijk aminozuren die je lichaam omzet in lichaamseigen eiwitten – en die zijn dus weer heel belangrijk voor de ontwikkeling van bijvoorbeeld de botten en hersenen. Er is een onderscheid tussen niet-essentiële en essentiële aminozuren. De niet-essentiële aminozuren kan het lichaam zelf produceren, maar de essentiële aminozuren moet je uit je voeding halen.”

Misverstand

„Het is een misverstand dat die niet-essentiële aminozuren uit elk eiwitrijk product gehaald kan worden. Lang niet alle eiwitten hebben hetzelfde effect op de groei van een kind. Denk dus niet dat een kippenei bijvoorbeeld in eiwitkwaliteit gelijk staat aan een vleesvervanger waar ook eiwitten in zitten. In het laatste geval gaat het vaak om tarwe-eiwitten die door het lichaam veel trager, of zelfs helemaal niet, worden omgezet in lichaamseigen eiwitten. Sterker nog, als het lichaam dat niet lukt, wordt het ook nog eens mogelijk omgezet in vetten, waardoor gewichtstoename weer op de loer ligt. En aangezien kinderen in de groei een veel hogere concentratie eiwitten nodig hebben en dus relatief veel moeten eten, is dat nogal een risico.”

Smokkelen

„Liever adviseer ik: je hoeft je principes heus niet opzij te zetten, maar smokkel regelmatig! Geef je kinderen toch één keer in de week vis en hanteer een flexitarisch menu. Ook kun je ervoor kiezen om je kind buitenshuis, zoals bijvoorbeeld op de crèche, wel vlees en/of eieren en zuivel te laten eten. Zo kun je thuis zo veel mogelijk de vegetarische/veganistische levensstijl nastreven, maar is het gemakkelijker om je kind de juiste voedingsstoffen te laten binnenkrijgen. En als je toch voor een volledig veganistische opvoeding gaat: doe dit bewust! Houd héél secuur bij wat je kind in welke verhoudingen nodig heeft, lees je goed in en zorg voor een uitgebalanceerd menu.”