Advocaten: ’Corona als excuus gebruikt voor weigeren omgangsregeling’

Hoewel omgangsregelingen bij gescheiden ouders sowieso niet altijd soepel verlopen, is het in deze periode nog erger, vertelt familierechtadvocaat Conchita van Rooij. „Momenteel zien sommige gescheiden ouders het coronavirus als aanleiding om hun kind niet mee te geven aan hun ex. Ik word overspoeld met vragen van cliënten die aangeven bang te zijn dat hun kind besmet raakt, bijvoorbeeld doordat hun ex-partner te gemakkelijk omgaat met de coronamaatregelen, het kind verkouden is of de thuissituatie bij hun ex niet prettig aanvoelt. Vooral de vraag of een ouder het kind bij zich mag houden omdat dat naar hun idee beter is voor het kind, komt veel voor.” Ook Saskia Braun, familierechtadvocaat en bestuurslid van de vFAS (vereniging Familierecht Advocaten Scheidingsmediators), ziet het coronavirus de laatste tijd regelmatig als excuus voorbijkomen voor het weigeren van de omgangsregeling. Braun: „In veel gevallen was er al eerder iets aan de hand, zoals een conflict tussen beide ouders, en wordt corona nu als reden aangevoerd. We kregen met name de eerste weken van de huidige situatie veel vragen naar aanleiding van angst voor besmetting, bijvoorbeeld doordat de ex-partner een samengesteld gezin heeft of een van de ouders een vitaal beroep heeft. Oftewel: vragen over hoe dit soort gezinnen in de praktijk nu het beste met de situatie kunnen omgaan.” ’Corona geen excuus’ Of de omgang weigeren juridisch gezien mag? Het antwoord is ’nee’. Familierechtadvocaat en mediator Glenda Raap (Cleerdin & Hamer Advocaten): „In de wet staat dat een kind recht heeft op contact met beide ouders. Corona is, tenzij er sprake is van ziekte of besmetting, geen excuus voor de ene ouder om het kind niet bij de andere ouder op bezoek te laten gaan.” Van Rooij bevestigt dit. „Als er een omgangsregeling is bepaald, moet die worden nagekomen. De huidige coronacrisis maakt dat niet anders. Zo kan er natuurlijk altijd wel een reden worden bedacht om het kind niet mee te geven aan een ex-partner. De omgangsregeling is en blijft het uitgangspunt. Het belang van het kind staat hoe dan ook altijd voorop en de ouders zijn daaraan ondergeschikt.” Dwangsom Als een omgangsregeling niet wordt nagekomen, betekent dat niet automatisch dat er wordt gewerkt met boetes of straffen. Raap: „Een boete in de vorm van een dwangsom kan pas worden opgelegd als iemand structureel weigert de omgang na te komen. Als dat dus één keer niet gebeurt, zal de rechter waarschijnlijk een waarschuwing geven en wordt er niet meteen een dwangsom opgelegd. Als een van de ouders structureel weigert, ligt het anders.” In dat geval kan de andere ouder naar de rechter gaan om nakoming van de omgangsregeling af te dwingen met een boete. Toch wordt een dwangsom in de praktijk niet snel opgelegd, omdat rekening wordt gehouden met het feit dat die de relatie tussen gescheiden ouders zou kunnen verslechteren. Ook dat is van invloed op het kind. Uit onderzoek van het CBS en de Universiteit van Amsterdam bleek in 2018 bijvoorbeeld al dat een op de vijf volwassen kinderen na een scheiding geen tot zeer weinig contact heeft met de vader. Ook moeders wordt het recht ontnomen hun kinderen te zien, zij het in veel mindere mate. Rechtbanken Hoewel rechtbanken de laatste weken nagenoeg volledig op slot zaten, zijn ze afgelopen maandag deels weer fysiek opengegaan. Toch is dit alleen voor de écht urgente zaken en daar valt de omgangsregeling niet onder. „Het beste advies is dan ook om er als ouders tóch samen over te praten”, raadt Saskia Braun aan. „Bespreek je zorgen met elkaar en probeer tot een compromis te komen. Mocht de communicatie echt niet soepel meer verlopen, betrek er dan iemand anders bij die het gesprek kan leiden. Dat werkt in sommige gevallen al heel goed.” Glenda Raap beaamt dit. „Het is voor advocaten momenteel onduidelijk hoe lang het duurt voor een zaak weer op zitting kan worden gepland. Dat proces kan in deze tijd zomaar enkele weken duren. Als je als gescheiden ouders op welke manier dan ook in staat bent tot overleg, probeer dat dan.” Mocht dat echt geen optie zijn, dan is het tijd voor professionele hulp. Een mediator, psycholoog of gespecialiseerd advocaat is in dat geval aan te raden. Raap: „Voor zowel ouders als kinderen is elkaar weken niet zien heel slecht. Het is dan echt zaak dat de ouder die zijn of haar kind niet mag zien, in actie komt. En de andere ouder de omgangsregeling blijft torpederen? „Dan kun je de politie bellen”, zegt Saskia Braun. „Strikt genomen is je kind weghouden van je ex onttrekking aan het ouderlijk gezag en dus een strafbaar feit. De politie kan dan ingrijpen. Toch zou ik zeggen: probeer dat te voorkomen.”