Fouilleerbeleid Halsema niet uit te leggen aan slachtoffers geweld

’Politie is kritiek op optreden zat’ kopte De Telegraaf dinsdag op de voorpagina. „We treden te soft op. Of juist te hard. Een oordeel over ons optreden is snel geveld, vaak op basis van fragmentarische beelden. Dat raakt mij. Het doet geen recht aan mijn politiemensen”, verzuchtte korpschef Henk van Essen. Hè hè, eindelijk een reactie van de hoogste politiebaas in het land. Al weken ligt de politie onder vuur, maar de hoogste leiders doken tot deze week nogal weg. Ze lieten aanvankelijk de politiebonden de kastanjes uit het vuur halen. Zij durfden aan talkshowtafels en in kranteninterviews gelukkig wel man en paard te noemen. De angst sluipt er namelijk in bij de agenten die demonstraties moeten begeleiden of confrontaties aangaan met relschoppers. Ze krijgen onmogelijke of onduidelijke opdrachten mee, zoals in Eindhoven bij een anti-racisme demonstratie. De burgemeester, hoofdofficier en politiechef van Eindhoven zouden zelfs hebben geëist dat agenten coulant moeten optreden bij ordeverstoringen. Volgens een woordvoerder van de bestuursdriehoek waren agenten ’slechts’ opgeroepen een dikkere huid te hebben dan normaal. ’Daarbij is aan politiemensen op straat gevraagd zelf in te schatten of ingrijpen aan die orde was’ aldus de reactie van de gemeente Eindhoven. Is het vreemd dat agenten daarvan nogal onzeker worden? De straat op gestuurd worden met de boodschap: zoek het zelf maar uit. Als het misgaat, wat dan? Wassen de verantwoordelijken hun handen in onschuld? In Amsterdam werden de blunders rond het Damprotest in eerste instantie ook aan de politie toegeschreven. Volgens de burgemeester had de politie het aantal bezoekers verkeerd ingeschat. In Den Haag was kritiek op de ME, die juist te hard zou hebben opgetreden. Gelukkig sprak minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) dinsdag in een overleg met de korpsleiding en de bonden wel zijn steun uit. De beelden van verwilderde hooligans die ME’ers te lijf wilden, waren onthutsend. In plaats van verontwaardiging over dit straattuig uit te dragen klaagden sommige politici, zoals Thierry Baudet, over het optreden van de speciale aanhoudingseenheden van de politie. Dit zijn kleine groepen agenten in burger, die zich tussen demonstranten begeven. Als ze strafbare feiten constateren, zoals vernielingen of stenen gooien, proberen ze arrestaties te verrichten en de arrestanten snel achter de ME-linies te krijgen. Dat gaat razendsnel en indien nodig met gepast geweld. Het is voorstelbaar welke risico’s de politiemensen lopen als ze door een grote menigte worden ingesloten. Het past politici niet deze agenten bij voorbaat in het verdachtenbankje te zetten. Daar horen de relschoppers thuis. Hopelijk verschijnen hun foto’s snel bij Opsporing Verzocht. Frank Paauw is een politiechef die in zijn Rotterdamse tijd openlijk voor zijn mensen opkwam en ook stelling nam tegen onzalige politieke beslissingen. In Amsterdam wordt Paauw helaas nogal overvleugeld door burgemeester Halsema en het linkse deel van de gemeenteraad. We zien of horen hem amper nog. Paauw is voorstander van preventief fouilleren omdat het er volgens hem voor zorgt dat criminelen hun wapens thuis laten als zij de straat opgaan in een gebied waar gecontroleerd mag worden. In Rotterdam leidde preventief fouilleren tot minder wapens in onveilige buurten. Bewoners voelden zich meer op hun gemak. Vanwege de aanhoudende golf van schiet- en steekpartijen in Amsterdam-Zuidoost en Nieuw-West, drong Paauw aan preventief fouilleren in deze stadsdelen toe te staan. Ook in Zuidoost en Nieuw-West voelen veel bewoners zich onveilig. Overvallen en berovingen met wapens zijn aan de orde van de dag. Er was een systeem bedacht om preventief fouilleren zonder aanzien des persoons mogelijk te maken. In een brief aan de gemeenteraad beschreef de burgemeester hoe dit in zijn werk zou gaan. De controles vinden zonder selectiecriteria plaats, beloofde de burgemeester. ’De politie hanteert controletechnieken die de aselectiviteit van de controles waarborgen. Daarbij kan gedacht worden aan het controleren van elke zoveelste passant, het fouilleren van een ieder in een horecagelegenheid of een gehele groep personen die betrokken is bij een videoclip met wapens, enzovoorts,’ legt Halsema in de brief uit. Politieagenten moeten hun intuïtie dus vooral niet gebruiken want dan kan weleens sprake zijn van het verfoeide etnisch profileren. Na de dood van George Floyd verdwenen de plannen alweer razendsnel van tafel. In een brief van 18 juni schrijft de burgemeester de raad dat eerst in stadsdelen gesprekken met jongeren over etnisch profileren en racisme moeten plaatsvinden. Pas na die gesprekken, die vanwege corona al werden uitgesteld, is duidelijk of de wapencontroles nog wel doorgaan. Op de Dam maakte de burgemeester duidelijk dat het doel van de demonstratie wat haar betreft boven de coronamaatregelen ging. Nu prevaleert het racismedebat kennelijk boven het vergroten van veiligheid in een aantal zeer onveilige Amsterdamse buurten. Het een hoeft het ander toch niet uit te sluiten? Ik ben benieuwd hoe het gemeentebestuur het straks uitlegt aan nieuwe geweldslachtoffers. Reacties of tips? Mail naar: jvdheuvel@telegraaf.nl

Fouilleerbeleid Halsema niet uit te leggen aan slachtoffers geweld

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

’Ov zit in een vrijwel onmogelijke spagaat’

’Geen oog voor groei, wel voor bezuinigingen’

’Onuitvoerbare wetgeving teistert vestigingsklimaat’

’Bevolkingsgroei is niet hoofdoorzaak uitputting aarde’