Agenten verzopen in vergadermoeras

Vergaderen is de core business van politici, de vergaderzaal is hun enige gereedschap. Er is werkelijk maar één plek in Nederland waar er niet genoeg vergaderd kan worden: het Binnenhof in Den Haag. Helaas zijn steeds meer organisaties gaan geloven dat vergaderen hun vak is. De politie bijvoorbeeld. Die vraagt in een nieuw masterplan om een half miljard euro meer. Er moeten duizend politiemensen bij omdat ze de grip op de wijken, het internet en de onderwereld verliest. De probleemschets klopt wel, maar de oplossing niet. De politie is met 60.000 mensen al veruit de grootste werkgever van Nederland. Van duizend mensen erbij gaat niemand wat merken, die verdwijnen als een glas water in een volle emmer. De politie moet, voordat ze weer om meer geld en mensen komt bedelen, zelf eerst de vraag beantwoorden: hoe kunnen wij de bestaande capaciteit beter benutten? Want meer mensen betekent nog meer vergaderen, nog meer beleidsnotities vol prestatie-indicatoren, nog meer hr-managers en aanverwant overschat volk. Die duizend agenten verzuipen in het vergadermoeras dat de politie is geworden. Een agent kreeg laatst een crimineel in beeld, die moeiteloos kon worden opgepakt. Na drie dagen vergaderen bleek dat de boef niet in de targets paste, dus de politie moest hem laten lopen. Had de crimineel net een ander type misdrijf gepleegd, dan was hij wel ingerekend. Ik zou willen dat ik het verzon, maar dit is de huiveringwekkende realiteit waarmee politiemensen die niet de hele dag vergaderen maar nog op criminelen jagen, te maken hebben. Excel-sheet Alle rangen bij politie en justitie moeten hun plasje over de zaak doen, maar dan is de boef al verdwenen. Zelfs de boevensamenleving moet in een Excel-sheet passen in het doorgeschoten maakbaarheidsdenken van deze door en door gebureaucratiseerde club, die uit het oog verloor waartoe ze op aarde is. Terwijl het er nog altijd wemelt van de goedwillende mensen die best weten wat de oplossing is. Dit weekend las ik het boek van recherche-psycholoog Klaas Schakel, die zijn carrière begon als agent in uniform. ’Politiemensen krijgen indrukken te verwerken waar een doorsnee burger nooit bij stilstaat. Geen enkele film of documentaire kan al die ellende ooit geloofwaardig in beeld brengen,’ schrijft hij. Toch levert dat voor politiemensen geen ongezonde stress op. Ze hebben meer last van het gebrek aan regie in hun eigen werk. Op straat duiken ze tussen een ruzie en nemen ze de leiding, maar in hun eigen organisatie krijgen ze die kans vaak niet. Schakel citeert uit een inrichtingsplan uit 2012: ’Wij zijn een politie die vertrouwt op haar professionals, leert en innoveert’. Vertrouwen Het enige wat de nieuwe korpschef Henk van Essen hoeft te doen, is dat plan afstoffen en het vertrouwen geven aan zijn mensen op straat. Mensen die een dienstwapen dragen. Als je wel een wapen mag dragen maar geen verantwoordelijkheid, gaat er iets niet goed in je organisatie. In plaats van bedelen op het Binnenhof moet Van Essen in gesprek met zijn agenten. Vraag hun maar eens hoe je met het bestaande korps je werk beter kunt doen. Daar zouden weleens heel verrassende oplossingen uit kunnen komen.