Verdrag met Marokko nog niet zaligmakend

Nederland en Marokko werken aan een verdrag waardoor makkelijker veroordeelde en verdachte personen kunnen worden uitgeleverd. Zo’n overeenkomst kan niet snel genoeg tot stand komen. Marokko was voor Nederlandse criminele kopstukken van Marokkaanse komaf jaren een toevluchtsoord vanwege het amper samenwerken van politiediensten. Ze konden moeiteloos jaren onder de radar blijven. Pas de laatste jaren zien we verbetering. Nederland mag Marokko erg dankbaar zijn voor de hulp bij de jacht op Ridouan Taghi. Soms wordt wat laatdunkend gedaan over de betrouwbaarheid van Marokko als samenwerkingspartner, maar rechercheurs en aanklagers uit beide landen hebben op persoonlijke titel wel degelijk goede contacten met elkaar. In het informeel uitwisselen van onderzoeksinformatie schuilt echter altijd een risico. Daarom is het beter als er een degelijke juridische basis ligt in de vorm van een samenwerkings- en uitleveringsverdrag. Samenwerken tussen Nederlandse en Marokkaanse criminelen bestaat al volop. Het meest trieste voorbeeld is de moordpoging op Moes F. in Marrakesh, waarbij per ongeluk de verkeerde werd doodgeschoten. Twee niet al te snuggere Nederlandse ’rasta’s’ Shardyone S. en Edwin R.M. werden door de Mocro-maffia als kanonnenvoer naar Marokko gestuurd om de klus te klaren. Al op het vliegveld werden ze door de Marokkaanse inlichtingendienst vanwege hun opvallende rastakapsels in de gaten gehouden. De twee desperado’s hadden niets door, gingen gewoon verder met hun moordklus maar schoten per ongeluk de zoon van een hoge Marokkaanse rechter dood in plaats van Moes F. De plaatselijke politie had de zaak snel rond en arresteerde de Nederlandse schutters plus een hele groep Nederlandse Marokkanen. Mededogen Vorige maand veroordeelde het gerechtshof de Nederlandse moordenaars tot de doodstraf. De kans dat de twee worden geëxecuteerd is klein, maar de straf geeft wel aan dat Marokko geen enkel mededogen kent en een duidelijk signaal wil afgeven. Dat Marokko en Nederland nu onderhandelen over uitleveren van elkaars verdachten en veroordeelden is ook een teken aan de wand dat beide landen haast willen maken met het afbreken van criminele machtsstructuren. Nóg belangrijker dan een verdrag op papier is goed mondeling overleg in het geval van concrete opsporingsacties. Nederland sloot in 2021 een uitleveringsverdrag met Dubai omdat ook dat land een toevluchthaven voor Nederlandse criminelen is. Daar ging heel wat aan vooraf. Dubai keek vooral weg omdat het zich niet zo druk maakt over het witwassen van crimineel geld. Pas toen het land zich realiseerde een afvalputje te worden van internationaal gezochte narco-kopstukken en witteboordencriminelen, kwamen politie en justitie in de Verenigde Arabische Emiraten in beweging. Imagoschade Steeds groter wordende imagoschade bleek de gamechanger. Gezichtsverlies is erg pijnlijk voor Arabische machtshebbers, die zich daarom kapot ergerden aan de internationale publiciteitsgolf rond het oprollen van een ’superkartel’ eind vorig jaar. Europese politiediensten stuurden ronkende video’s rond hoe hoofdverdachten in Dubai werden gearresteerd en hun luxe bezittingen werden geconfisqueerd. De Bredase Bosniër Edin G. en de Rotterdammer Zouhair B. werden opgepakt samen met nog eens 47 verdachten tijdens de grootschalige actie Operation Desert Light. Hun superkartel zou goed zijn voor een derde van de cokehandel in Europa. De boodschap voor de buitenwereld was duidelijk: Dubai fungeert nog altijd als veilige haven voor de misdaadtop. De publiciteitsgolf viel niet goed bij de Arabische sjeiks. De twee vermeende Nederlandse kopstukken kwamen na twee maanden al op vrije voeten. Volgens Dubai stuurde Nederland de uitleveringspapieren te laat op, wat het openbaar ministerie met klem ontkent. Inmiddels weet justitie niet meer waar G. en B. zijn. De kopstukken zijn met de noorderzon vertrokken, hetgeen ook in de Tweede Kamer tot grote irritatie leidt. Kamerlid Ulysse Ellian stelde er woensdag vragen over aan minister Yeşilgöz van Justitie. De politie maakt zich inmiddels zorgen over de ambivalente houding van Dubai, waarmee juist in de jacht op Taghi zo goed werd samengewerkt. „Dubai blijft erg stil en we krijgen van allerlei kanten berichten dat de crimineeltjes met innemen van hun paspoort weer los zijn gelaten”, vertelde een politiebron. „Of dat nou aan het rechtssysteem ligt daar of wat anders blijft onduidelijk. Maar we komen er ook steeds meer achter dat het politiekorps van Dubai ook niet op één lijn zit met hun eigen justitieapparaat. De politie van Dubai wil graag criminelen vegen maar die worden daarna ook net zo snel weer losgelaten.” Moraal van het verhaal: het is goed dat Nederland in pogingen criminele machtsstructuren af te breken steeds meer internationale samenwerking zoekt en verdragen sluit met landen als Dubai, Marokko en Turkije. Maar het zetten van een handtekening alleen volstaat niet. Goed overleg met die landen, bijvoorbeeld door politieliaisons of op hoger diplomatiek niveau, blijft noodzakelijk. Door cultuurverschil, economische belangen, eergevoel, corruptie of andere sentimenten kunnen al die mooie contracten en verdragen al heel snel in de prullenbak belanden. Reacties of tips? Mail naar: jvdheuvel@telegraaf.nl

Verdrag met Marokko nog niet zaligmakend

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

’We zullen moeten leren leven met personeelstekort’

’Verdubbel salarissen politici en ambtsdragers’

’Hou op met deze sekspropaganda’

’Eigen grenzen leren kennen zo waardevol’