Woningnood: bedrijf kan employé helpen

In mijn vorige column schreef ik al over de krapte op de woningmarkt. Deze week werden we nog even onaangenaam verrast door Jozias van Aartsen, een burgemeester zonder ballen, die besluit om een twintigtal gekraakte woningen níet te ontruimen. Natuurlijk Jozias, laat uitgeprocedeerde gelukszoekers vast wennen aan het feit dat je in ons land ongestraft het bezit van een ander mag afpakken en dat je je niet hoeft te houden aan de wet of aan een uitspraak van de rechter dat je het land moet verlaten. Ondertussen kunnen deze uitgeprocedeerde gelukszoekers ook rustig wennen aan onze verzorgingsstaat, waar je niet hoeft te werken en tóch gratis geld krijgt. En tegelijkertijd als gemeente de woningcorporaties dwingen om nóg meer woningen te gaan bouwen. Waarom? Om die vervolgens te laten uitwonen door uitgeprocedeerde gelukszoekers? Het trieste van de hele situatie is dat de nieuwkomers op de arbeidsmarkt, de starters en de jonge gezinnen, nauwelijks nog een betaalbare woning kunnen vinden. De Randstad is een groot probleem met wachtlijsten van tien of twaalf jaar voor een huurwoning bij de woningcorporaties. Wie zich aan de wet houdt en belasting betaalt, trekt in ons land kennelijk aan het kortste eind. Niet goed. Het is niet uit te leggen dat hardwerkende Nederlanders nog langer moeten wachten op een sociale huurwoning, omdat uitgeprocedeerde gelukszoekers de woning hebben gekraakt en er voorlopig mogen blijven. Als je dan toch besluit om deze gelukszoekers ergens te laten wonen, verhuis ze dan in ieder geval naar een woning in een gebied in Oost- of Noord-Nederland, waar geen wachtlijsten voor sociale huurwoningen zijn. Wat dat betreft zouden woningcorporaties en gemeenten niet alleen lokaal maar ook landelijk meer met elkaar moeten samenwerken. Even terug naar de situatie in de Randstad, waar het woningtekort steeds nijpender wordt. Het is de hoogste tijd dat woningcorporaties in de Randstad rigoureuze beslissingen gaan nemen. Het zijn misschien niet de prettigste maatregelen en uit luxe zouden we ze nooit hoeven nemen, maar de nood is nu hoog: waarom zou je zo langzamerhand niet duidelijk voorrang geven aan woningzoekers die ook in de stad werken? Iemand met een bijstandsuitkering kan in principe ook elders wonen, maar voor gezinnen met jonge kinderen is een zo kort mogelijke reisafstand tussen wonen en werken belangrijk. Daarnaast blijven veel huurders wonen in de woning waar ze ook woonden toen de kinderen nog klein waren. Inmiddels zijn de kinderen de deur uit en wonen ze, alleen of als echtpaar, nog steeds in dezelfde grote gezinswoning. Zorg dat er kleinere, gelijkvloerse appartementen beschikbaar komen voor een lagere huur en verplicht de doorstroming naar de kleinere woning als er geen thuiswonende kinderen meer zijn. Zo komen de gezinswoningen weer beschikbaar voor de jonge gezinnen waarvan een of twee ouders in de stad werken. Geen populaire maatregel, maar wel heel erg nodig in de grote steden. Omdat het onmogelijk is om nog meer huizen in de stad bij te bouwen, zullen we langzamerhand ook moeten wennen aan de situatie dat het normaal is om tientallen kilometers buiten de grote steden te wonen en iedere dag naar de stad te pendelen, maar zorg dan wel voor regionale plannen waarbij meteen betere ov-verbindingen worden aangelegd tussen nieuwe buitenstedelijke woonwijken en de grote steden. Het bedrijfsleven kan ook meer het heft in handen gaan nemen. Vroeger, in de jaren vijftig en zestig, losten grote werkgevers zoals Philips en DAF de woningnood voor hun werknemers op door zélf woonwijken te bouwen en deze huizen vervolgens aan hun medewerkers te verhuren. Misschien vind je dat in de huidige tijd een ouderwetse gedachte, maar hypermoderne, innovatieve bedrijven als Google en Apple zorgen vandaag de dag in Amerika ook voor woningen voor hun medewerkers. Dus zo ouderwets is die gedachte niet. Een betaalbare huurwoning is al moeilijk te bemachtigen, maar een koopwoning is voor starters en jonge gezinnen vrijwel onbereikbaar geworden vanwege de steeds strengere hypotheekregels en het geld dat je zelf al bij de koop moet hebben. Waarom zou de overheid bedrijven daarbij niet laten helpen? Waarom zouden we werkgevers bijvoorbeeld niet de mogelijkheid geven om de aankoopkosten van een woning belastingvrij aan hun werknemers te schenken of rentevrij te lenen? Misschien is er wel een mooie, nieuwe hypotheekvariant te bedenken waarbij grote bedrijven, als secundaire arbeidsvoorwaarde, hun werknemers helpen om woningen te kopen, bijvoorbeeld door bij de bank garant te staan voor een bepaald percentage van de koopsom van de woning van de werknemer. De bank loopt nauwelijks risico en dat risico wordt ook nog eens per maand verkleind omdat de werknemer maandelijks aflost op zijn hypotheek. Misschien kunnen we zelfs een stapje verder gaan. We zijn een nieuw pensioenstelsel aan het bedenken en waarom zouden we daarin bijvoorbeeld de werkgever niet de mogelijkheid geven om de helft van de pensioenpremie belastingvrij als aflossing van de woning van zijn werknemer te laten betalen? Met het aflossen van je hypotheek bouw je ook een mooi vermogen voor later op. De helft naar het pensioenfonds en de helft naar de koopwoning, zodat je er niet alleen later, maar ook nú al plezier van hebt.

Woningnood: bedrijf kan employé helpen

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

’Bevolkingsgroei is niet hoofdoorzaak uitputting aarde’

’Minder kinderen krijgen is weinig effectief’

’Niet zo vastklampen aan de pensioenleeftijd’

’Mbo vraagt om daden in plaats van woorden’