Langere lesdagen, een kortere schoolvakantie, een-op-een instructies. Zomaar een greep uit de onderwijsprogramma’s die beschreven staan in de zogenaamde ’menukaart’ die demissionair Onderwijsminister Arie Slob maandag presenteerde. Totale kosten: 8,5 miljard, te verdelen over tweeënhalf jaar. Bijna driekwart van de stellingdeelnemers vindt dat lang genoeg om leerachterstanden in te lopen. „Het probleem geldt met name voor de groepen 7 en 8,” zegt een respondent. „Overige leerjaren hebben wat mij betreft voldoende tijd om de achterstanden weg te werken.”

Scholen zijn blij met de coronasteun, maar vanuit verschillende hoeken klinkt intussen ook felle kritiek. Zo zou de voorgestelde menukaart volgens critici te veel ruimte bieden voor willekeur. Dat is precies waar het overgrote deel van de stellingdeelnemers ook voor vreest. „Het geld zal zo ongetwijfeld gebruikt worden om allerlei gaten te stoppen. De juiste aanpak is het onderwijs structureel verbeteren: kleinere klassen, meer inzet op taal en rekenen, bijvoorbeeld.” Een ander zegt daarover: „Regel dit centraal, anders wordt het een lappendeken.”

Scholen kunnen er straks o.a. voor kiezen om voor alle leerlingen de schooldag te verlengen. Een goed idee, vindt 58 procent. Ook het verlengen van het lesjaar en daarmee inkorten van de zomervakantie, kan op bijval rekenen. „Zo zou er al heel veel ingehaald kunnen worden,” rept een deelnemer. „Eventueel zouden sommige leerlingen, net als vroeger, ook op de zaterdagochtend naar school kunnen.” Toch is niet iedereen van het idee gecharmeerd. „Ook docenten moeten dit aankunnen. Zij hebben erg hard gewerkt in coronatijd. Krijgt men dan ook een hoger salaris, aanzien en meer goed gekwalificeerde collega’s?”

En daar zit precies een pijnpunt. Onder meer onderwijsvakbonden twijfelen of er wel voldoende leerkrachten zijn om de leerachterstanden in te halen. Om de 8,5 miljard nuttig te besteden zijn extra handen nodig. Slechts een kwart van de stellingdeelnemers denkt dat met het geld nieuwe leraren zullen worden aangetrokken. „Niet de achterstanden door corona, maar het gebrek aan personeel is het grootste probleem. Dat is alleen op te lossen door het vak aantrekkelijker te maken.”

Ruim twee derde vindt dat er langetermijnplannen moeten komen om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Toch pleiten aanzienlijk minder deelnemers (55 procent) voor structureel meer geld naar het onderwijs. „Geld heeft in het onderwijs nog nooit betere leerprestaties geleverd,” aldus een respondent die jaren in het basisonderwijs werkte. „Kinderen langer naar school laten gaan, heeft een averechtse werking. Ze zijn alleen maar moe aan het einde van de dag. Wat wel werkt zijn goede leerkrachten, leerlingen die willen meewerken, en ouders die hun steentje bijdragen.”

Slechts 9 procent denkt dat scholen het geld straks nuttig zullen besteden. „De minister kan wel willen dat het geld goed gebruikt wordt, maar heeft geen enkel middel om de naleving ervan af te dwingen of te controleren,” merkt een respondent op.