Uitslag stelling: Spekken van de staatskas

Staatssecretaris Blokhuis (Volksgezondheid) wil een rookvrije generatie en is van plan volgend jaar en het jaar erop de prijs van een pakje sigaretten flink te verhogen.

De tabaksindustrie denkt dat rokers door de duurdere sigaretten in België rookwaar gaan kopen. Een grote meerderheid van de respondenten denkt dat die angst terecht is. ,,De zwarthandel zal welig gaan tieren”, zo voorspelt een van hen. Velen bekennen dat ze nu al regelmatig een ritje naar Duitsland en België maken. Niet alleen om tabak in te slaan, maar ook halen ze er voordeliger drank en benzine. ,,En om boodschappen te doen zonder 9 procent btw”, zo voegt iemand daaraan toe.

Voorzitter Jan Hein Sträter van de branche-organisatie voor de tabaksindustrie denkt dat de overheid door die vlucht naar het buitenland heel veel inkomsten uit accijnzen gaat mislopen. Driekwart van de stemmers denkt ook dat dit gaat gebeuren. Sommigen vrezen dat er zoveel accijnzen worden misgelopen, dat het tekort aan inkomsten door de overheid weer bij de burgers wordt gehaald.

Veruit de meeste respondenten denken niet dat rokers gaan stoppen als de prijzen van tabak stijgen. Ook denkt een meerderheid niet dat de peperdure tabak jongeren ervan weerhoudt om te beginnen met roken. En de meesten geloven ook niet dat staatssecretaris Blokhuis zal slagen in zijn missie voor een rookvrije generatie. Een enkeling suggereert dat de sigaretten daarvoor nóg duurder gemaakt moeten worden of helemaal verboden moeten worden.

De meeste respondenten denken dat het gezondheidsargument wordt gebruikt om de burger geld uit de zak te kloppen. ,,Pure geldklopperij. Er gaan steeds meer mensen stoppen met roken. Dus de gederfde inkomsten moeten goedgemaakt worden.”

Driekwart is van mening dat rokers door de maatschappij worden gezien als paria’s. ,,Nu is de roker de paria, straks wordt de drinker het en nog later de mensen die vlees eten. Waarom moeten we allemaal gezond worden? De wereld is toch al overbevolkt”, vindt iemand. Stemmers vinden het oneerlijk dat roken blijkbaar wordt gezien als afschuwelijk en overlastgevend en drinken als ’gezellig’.

Er zijn er maar weinig die geloven dat het veel rokers straks lukt om te stoppen met hun ongezonde gewoonte. ,,Degenen die verslaafd zijn, blijven roken, ook al hebben ze er het geld niet voor. Er zal een nieuwe criminaliteit ontstaan voor productie en handel in goedkope tabak.”

Rokers hoeven zich volgens een meerderheid niet te schamen. Zij kunnen wel andere dingen bedenken waar mensen zich voor zouden moeten schamen. ,,Vliegen, dat is pas schadelijk voor de omgeving.” En: ,,De regering, die moet zich pas schamen.”

Meer dan de helft van de respondenten denkt dat de tabaksindustrie de rokers verslaafd heeft gemaakt. De meesten vinden dan ook dat de tabaksfabrikanten dit nu eens moeten erkennen. ,,Als de industrie mensen bewust verslaafd heeft gemaakt, dan is dat misdadig. Maar het is even misdadig om er belasting op te heffen.”