Volgens minister Koolmees wordt het nieuwe pensioen persoonlijker en transparanter maar ook onzekerder omdat het meer gaat meebewegen op de golven van de economie. Een respondent reageert: „Het pensioen laten afhangen van het financiële systeem vind ik een groot risico. Als toekomstig pensioengerechtigde wil ik zekerheid over mijn pensioen, daar heb ik voor afgedragen. Ik wil weten waar ik aan toe ben.”

Sommigen verwijzen naar het programma Zwarte Zwanen over de schimmige wereld van de pensioenindustrie. „Pensioenmaatschappijen kunnen nu helemaal hun gang gaan. Geen enkel vertrouwen in dit nieuwe plan.”

Een ander verwoordt het zo: „De pensioenverzekeraars verzuipen in het geld en kunnen nu nog meer risico met beleggen nemen over de rug van de mensen die verplicht zijn om deel te nemen aan een pensioenfonds. Laat iedereen in alle vrijheid zijn pensioen wel of niet zelf regelen en maak een eind aan de verplichte deelname.”

Een kwart van de stellingdeelnemers weet niet of ze blij moeten zijn met een nieuw stelsel. „Er zijn nog te veel zaken onduidelijk om de gevolgen te kunnen overzien. Waar is nu precies ja tegen gezegd?” Een ander: „Het duurt nota bene zes jaar voor een en ander is uitgeplozen. Hoe de economische situatie dan is, kun je niet weten. Dus ook niet of dit nou een goed of slecht voorstel is.”

Een minderheid (15%) is blij dat er een eind is gekomen aan het ’geharrewar’ en dat de weg nu vrij is voor pensioenhervormingen. „Op termijn is dit voor iedereen het eerlijkst. Zeker voor mensen die regelmatig van baan veranderen”, zegt een voorstander. Anderen zijn positief omdat de ’vermaledijde’ rekenrente wordt afgeschaft.

Een gepensioneerde verklaart: „Mijn pensioenfonds haalde al jaren een goed rendement met beleggen maar dat werd niet meegenomen in de uitkeringen. Nu dat straks wel zo is gaat mijn uitkering na vele jaren omhoog.”

Een kwart is het ermee eens dat het huidige pensioenstelsel niet meer werkte en dat er iets moest veranderen. „Het oude systeem was onhoudbaar in het licht van de vergrijzing en de flexibilisering van de arbeidsmarkt”, zegt een van hen. En ook: „Het oude stelsel zou onvermijdelijk tot kortingen hebben geleid.” De meesten echter snappen niet waarom een pensioenstelsel, ’dat nagenoeg het beste van de wereld is’, veranderd moet worden. „Alleen het aanpassen van de rekenrente was genoeg geweest”, meent een respondent.

Driekwart gelooft niet dat het per saldo betere pensioenen oplevert als de pensioenuitkeringen gaan meebewegen met de financiële markten. „Bij een volgende crisis, die niet ondenkbeeldig is, stort het pensioen in elkaar”, vreest iemand.

Dat het nieuwe pensioen transparanter wordt, geloven slechts weinigen. „Het is en blijft voor het gros van de bevolking veel te ingewikkeld’, schrijft een respondent die het sowieso onbegrijpelijk vindt dat de overheid zich bemoeit met een pensioen dat hij zelf bij elkaar gespaard heeft. „Daar hebben ze helemaal niks mee te maken. Bizar dat dit kan.”