Die Joop den Uyl klinkt helemaal zo gek nog niet

Een sterke PvdA is heel erg belangrijk voor Nederland, benadrukte een van de bekendste oud-VVD-coryfeeën eens een paar jaar terug toen ik hem sprak. Het niet hebben van een partij die de sociaaldemocratie bewaakt, is een ramp. Waarom? Omdat iedereen begrijpt dat de sociaaldemocratie de basis is van het Nederlandse systeem. En dat de VVD vooral als taak heeft de scherpe, doorgeslagen kantjes daarvan af te halen. In Nederland wil niemand in een asociaal land met heel grote verschillen wonen, want uit elk onderzoek blijkt dat dat de minst prettige landen zijn om in te wonen. In de basis is Nederland dan ook een heel sociaaldemocratisch land. Brede afbraak van de welvaartsstaat leidt bij vrijwel iedereen tot woede. Maar Mark Rutte begrijpt dat niet. Of tja, hij begrijpt het waarschijnlijk wel, maar draagt dat niet uit naar het publiek. Net zoals deze bekende VVD-coryfee dat niet doet. Folklore Vol dedain sprak Rutte in zijn aanvalsinterview van afgelopen zaterdag in De Telegraaf over Joop den Uyl. Daar moeten we volgens hem allesbehalve naar terug. Het grote ’schrikbeeld’. Het is nagespeelde folklore gebaseerd op Hans Wiegel, die Den Uyl ooit tot Sinterklaas bestempelde. Daarmee kreeg hij de lachers op zijn hand, en Rutte probeert daar nog op te teren. Hoelang links al niet aan de macht is in Nederland, blijkt wel als je als verzets-ijkpunt een premier neemt die al 36 jaar dood is. En vertel me, waarom precies zou Joop den Uyl in deze tijd een ’schrikbeeld’ zijn? Onder zijn leiding werd armoede dankzij ons progressieve belastingstelsel een redelijk marginaal verschijnsel. Hij benadrukte het belang van volkshuisvesting, openbaar vervoer en toegankelijk hoger onderwijs zodat mensen hun talenten konden ontwikkelen en zich konden inzetten voor de maatschappij. En die discussies voerde hij op een serieuze inhoudelijke toon. Zonder reclamepraat, zoals we die nu voornamelijk uit de PvdA-hoek krijgen – zoals bij elke partij die uit dit vaatje tapt – met sentimentele vage termen over verbinding, polarisatie en de ’grote ik’. Den Uyl nam de kiezer serieus, schotelde hun geen lege prietpraat voor die van links tot rechts hetzelfde klinkt, maar ging een debat aan over de fundamentele vraag hoe we kennis, macht en inkomen in dit land verdelen. Tekorten Neem nu meer dan een decennium VVD-beleid. In haar campagne begint die partij nu voor de zoveelste keer rond te briesen. Toet toet, boink boink, belastingen en hardwerkende Nederlanders vliegen je weer om de oren. Veiligheid, keihard aanpakken wordt er geroeptoeterd op sociale media. ’Defensie’, ’keihard aanpakken’. De partij van law and order, moeten we geloven. Ondertussen zijn er in vrijwel alle essentiële sectoren die de basis van het land draaiende houden, tekorten. Sectoren die ironisch genoeg in verkiezingstijd keer op keer worden uitgestald als paradepaardjes van de VVD. Een paar voorbeelden. De politie heeft te maken met zulke grote tekorten, dat verkrachtingszaken gewoon op de plank blijven liggen. De rechtspraak heeft ondertussen een tekort aan rechters, iets waarvan het land niet bepaald verder opknapt op het gebied van het bestrijden van criminaliteit. Om nog maar te zwijgen over het lerarentekort en het feit dat een kwart van onze vijftienjarigen niet goed genoeg leert lezen op onze scholen om een bijsluiter te kunnen begrijpen. Schrikbeeld Maar daar gaat het even niet over als de premier aan het woord komt. Liever verzint hij een schrikbeeld voor de ’hardwerkende Nederlander’, dat links de centjes komt afpakken. Terwijl: ik herken mezelf helemaal in het beeld van de hardwerkende Nederlander. Ik geloof alleen dat Rutte en co. met die term niet mij bedoelt. Denk ook niet dat hij de mensen bedoelt die zich suf werken onder flexcontracten. Hij doelt natuurlijk op de goed bedeelde oudere generatie – de klassieke VVD-kiezer – die decennialang al haar schaapjes op het droge heeft kunnen krijgen, dankzij de vruchten van dat sociaaldemocratische beleid en een progressief belastingstelsel. De generaties van hardwerkende Nederlanders daarna en vooral van nu, die onmogelijk een huis kunnen kopen en daarmee vermogen kunnen opbouwen, die meer belasting geheven zien worden op hun werkinkomen dan op vermogen waarvoor iemand nauwelijks iets doet, die hun kinderen naar slechte scholen moeten sturen waar ze amper meer leren lezen – die moeten niet zo zeuren. Die Joop den Uyl klinkt in dat licht eigenlijk helemaal zo gek nog niet voor veel mensen. En de VVD van nu weet dat natuurlijk, net als die coryfee.

Die Joop den Uyl klinkt helemaal zo gek nog niet

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

’We zullen moeten leren leven met personeelstekort’

’Verdubbel salarissen politici en ambtsdragers’

’Hou op met deze sekspropaganda’

’Eigen grenzen leren kennen zo waardevol’