Oekraïne moet staat worden die Rusland niet als buurland wil

Gezien het militaire potentieel dat zich aan beide kanten van het Oekraiëns-Russische front opstapelt, kunnen we denk ik nuchter stellen dat geen van beide partijen de oorlog zomaar even gaat winnen. Niet in het voorjaar en niet daarna. Ik denk dat de meeste invloedrijke politici in het Westen die conclusie wel zullen onderschrijven. Niet iedereen, maar de meesten. In de Oost-Europese NAVO-staten zal er, in ieder geval in het openbaar, wat optimistischer over de kansen van een Oekraïense overwinning worden gesproken dan in Washington, Ottawa of Berlijn. Dat wil niet zeggen dat er minder commitment is in het Westen dan ten oosten van Berlijn en Wenen. Ik denk alleen dat er voor de westerse, wat kapitaalkrachtiger, landen een andere horizon is. Autonomie Oost-Europa heeft een enorm en zeer recent trauma aan de expansiezucht van het Kremlin overgehouden en zou het liefs de beer met getrokken tanden in een gietijzeren kooi zien. Ook in het Westen is men zich bewust van de aard van het Kremlin-regime. Steeds meer straalt Moskou het beeld uit van een doodscultus. In de ban van een religieus geïnspireerde nationale waan, waarbij de ander de duivel is. Het Kremlin toont zich meer en meer IS-achtig. Irrationeel. De inzet van het Westen moet zijn; het waarborgen van autonomie en zelfbeschikking van landen die Rusland ziet als ondergeschikte bufferstaat, onder Russische “invloedsfeer”. Ook wanneer die landen daar in het geheel geen zin in hebben. Het verslaan van Rusland zou daar op zijn best een middel toe zijn en geen doel op zich. Een regimeverandering door druk van binnenuit is vooralsnog geen realistisch vooruitzicht. Misschien dat de kaarten later dit jaar anders liggen, maar op dit moment nog niet. Weerbaar Waar de westelijke NAVO-landen het opzichtig sturen van wapens – en het resultaat daarvan op het slagveld – zien als een zwaar drukmiddel richting onderhandelingen, zien de NAVO-staten die in de schaduw van Rusland leven dat iets anders. Daar denkt of hoopt men dat die wapens de Russen een beslissende militaire slag toe zullen dienen en dat Zelensky er misschien zelfs in slaagt de Krim en de Donbas terug te veroveren. De methodiek van het sturen van indrukwekkende hoeveelheden wapens wordt door beide flanken van de NAVO onderschreven, maar ik heb de indruk wat betreft de uitkomst er verschillend gedacht wordt. Stiekem zal er van Washington tot Parijs en van Londen tot Den Haag wel worden uitgegaan van een meer haalbaar scenario. Hoezeer men zich ook bewust is van de aard van het regime van Poetin. Ook in het West-Europa weet men dat de etno-nationalisten rond Poetin ook in de vroegere overheerste landen wel ’Sudeten-Russen’ weten te vinden die ze vroeg of laat willen ’bevrijden’. Lebensraum voor de nationalisten zal voorlopig hoog op de Russische ideologische agenda blijven staan. Daarom moeten de Baltische staten, Polen, de Balkan en de Kaukasus weerbaar zijn. Eindspel Autonomie voor die volkeren is met Rusland als buurman niet vanzelfsprekend. Dat leert de geschiedenis. In West-Europa en in Noord-Amerika denkt men zeker – niet hardop, maar wel in de burelen – na over een Koreaanse optie. Een bestandslijn zonder getekende vrede. Een Oekraïense rompstaat met veilige toegang tot de Zwarte Zee die met westerse hulp een, voor de regio, welvarende staat moet worden. Dan krijg je het soort staat dat Rusland niet als buurman wil, omdat het voorbeeld van een opener samenleving altijd destabiliserend zal werken voor een totalitair regime. En als ze ook nog merken dat ze dit land militair niet kunnen innemen, heeft het regime op termijn een serieus probleem. Dit eindspel zal weliswaar niet het ideale scenario zijn voor Zelensky, maar zeker is het niet de uitkomst die het Kremlin had gewenst. Maar om op dat punt van die voor de Russen verlammende patstelling te komen, moet het voor de entourage van Poetin eerst duidelijk worden dat een militaire overwinning een onmogelijkheid is.

Oekraïne moet staat worden die Rusland niet als buurland wil

Bekijk meer van

HET BESTE VAN DE TELEGRAAF

’We zullen moeten leren leven met personeelstekort’

’Verdubbel salarissen politici en ambtsdragers’

’Hou op met deze sekspropaganda’

’Eigen grenzen leren kennen zo waardevol’